Napoleon i sztuka: wystawa i przegląd filmowy

05.11.2015

Przegląd filmowy o tematyce napoleońskiej w Iluzjonie towarzyszy wystawie „Napoleon i sztuka”, prezentowanej na Zamku Królewskim. W kinie Iluzjon: 13 września – 13­­­­ grudnia 2015.

Aktualności dotyczące wydarzenia można na bieżąco śledzić na Facebooku

O ile wystawa (na Zamku Królewskim, 12 września – 13 grudnia) skupia się głównie na związkach Napoleona ze sztuką, o tyle założeniem przeglądu jest przybliżenie postaci francuskiego polityka, który odmienił oblicze Europy. Wybrane filmy nie koncentrują się wyłącznie na ukazaniu wydarzeń z życia Napoleona - wielkich bitew, które prowadził, okresu sławy i niewoli. Równie ważne jest pokazanie wpływu, jaki wywarł na ówczesną sytuację polityczną – w tym na losy Polski.

Przegląd nieprzypadkowo otworzy i zamknie ekranizacja „Pana Tadeusza”, dzieła ukazującego  wielkie nadzieje pokładane przez Polaków w Napoleonie, wystarczy wspomnieć wersy: „Wszyscy, pewni zwycięstwa, wołają ze łzami: „Bóg jest z Napoleonem, Napoleon z nami!". Film Andrzeja Wajdy będzie można skonfrontować z przedwojenną wizją autorstwa Ryszarda Ordyńskiego.

Ponadto w programie: monumentalna ekranizacja „Wojny i pokoju” Lwa Tołstoja (reż. Siergiej Bondarczuk, Rosja 1965-1967), historia miłości Napoleona i Marii Walewskiej w dwóch odsłonach: „Marysia i Napoleon” (reż. Leonard Buczkowski, Polska 1966), „Pani Walewska” (reż.  Clarence Brown, USA 1937), a także filmowe obrazy wielkich zwycięstw - „Austerlitz” (reż. Abel Gance, Francja/Włochy/Jugosławia/Liechtenstein 1960) i klęsk - „Waterloo” (reż. Siergiej Bondarczuk, ZSRR/Włochy 1970).

 

 

 

NAPOLEON I JEGO CZASY. KINO ILUZJON (sala MAŁA CZARNA)
 

22.11.2015, godz 18:00
Sala Mała Czarna
Rezerwacja/zakup biletu
29.11.2015, godz 18:00
Sala Mała Czarna
Rezerwacja/zakup biletu
09.12.2015, godz 18:00
Sala Mała Czarna
Rezerwacja/zakup biletu
13.12.2015, godz 16:00
Sala Mała Czarna
Rezerwacja/zakup biletu
13.12.2015, godz 19:00
Sala Stolica
Informacje techniczne seans z muzyką na żywo w Sali Wielkiej Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum
Informacje dodatkowe odbiór zaproszeń w kasie kina Iluzjon
Rezerwacja/zakup biletu

 

Styl cesarstwa. O wystawie w Zamku Królewskim

Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum w swojej działalności wystawienniczej niejednokrotnie ukazywał ścisłe związki polityczne i kulturalne łączące na przestrzeni wieków Polskę i Francję. Tym razem,  na okoliczność dwusetnej rocznicy Kongresu Wiedeńskiego, umownie zamykającego epokę napoleońską, warszawski Zamek razem z Pałacem Cesarskim w Compiègne oraz Réunion des musées nationaux – Grand Palais przygotowuje wystawę „Napoleon i sztuka”. Będzie to pierwsza w Polsce tak obszerna prezentacja artystycznych dokonań Francji doby napoleońskiej. Okres ten kojarzy się polskiemu odbiorcy głównie z kampaniami wojennymi i utworzeniem namiastki państwa polskiego – Księstwa Warszawskiego. Mniej znane są imponujące osiągnięcia Francji w dziedzinie sztuki, w owym czasie charakteryzującej się cechami, które w Europie zgodnie nazwano stylem cesarstwa. Na oblicze tej sztuki niewątpliwie miała wpływ oficjalna polityka kulturalna dworu cesarskiego, który za sprawą skutecznej administracji dążył do pełnej kontroli wszelkich przejawów działalności artystycznej, ukazując w architekturze, wystroju wnętrz, malarstwie, rzeźbie i rzemiośle artystycznym potęgę i splendor dworu oraz samego cesarza. Poprzez sztukę, którą sam kreował, Napoleon budował swój mit i wyznaczał ramy ówcześnie obowiązującego dobrego smaku.

www.zamek-krolewski.pl/zwiedzanie/ekspozycje-czasowe/napoleon-i-sztuka


Ceny biletów na przegląd:

12 zł ulgowy, 14 zł normalny do nabycia w kasie kina oraz on-line

kasa kina – (22) 848 33 33; iluzjon.rezerwacje@fn.org.pl

 

Na pokaz filmu „Pan Tadeusz” w reż. Ryszarda Ordyńskiego obowiązują bezpłatne zaproszenia. Odbiór w kasie kina Iluzjon od 1 grudnia.

Posiadacze biletu do kina na jeden z filmów przeglądu mogą kupić bilet ulgowy na wystawę. Posiadacze biletu na wystawę – bilet ulgowy do kina na jeden z filmów w ramach przeglądu.

 

Organizatorzy przeglądu: Filmoteka Narodowa

Partnerzy przeglądu: Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum, Instytut Francuski w Polsce

 

  

 

 

 


 

Opisy filmów:
 

22 listopada, 16:00    

„Wojna i pokój: Rok 1812”

(Voyna i mir) 81 min., Rosja 1967 (dubb.)
reż.: Siergiej Bondarczuk; scen.: S. Bondarczuk, Wasilij Solowjow; zdj.: Yu-Lan Chen, Anatolij Petricki, Aleksandr Szelenkow; wyk.: Ludmiła Sawieliewa, Siergiej Bondarczuk, Wiaczesław Tichonow, Anatolij Ktorow, Wiktor Stanicyn, Kira Golowko, Oleg Tabakow, Irina Gubanowa

 

„Wojna i pokój: Rok 1812”, reż. Siergiej Bondarczuk

 

22 listopada,  18:00   

„Wojna i pokój: Pierre Bezuchow” 

(Voyna i mir) 96 min., Rosja 1967 (dubb.)
reż.: Siergiej Bondarczuk; scen.: S. Bondarczuk, Wasilij Solowjow; zdj.: Yu-Lan Chen, Anatolij Petricki, Aleksandr Szelenkow; wyk.: Ludmiła Sawieliewa, Siergiej Bondarczuk, Wiaczesław Tichonow, Anatolij Ktorow, Wiktor Stanicyn, Kira Golowko, Oleg Tabakow, Irina Gubanowa

 

„Wojna i pokój: Pierre Bezuchow”, reż. Siergiej Bondarczuk

 

29 listopada,  18:00   

„Austerlitz” 

(Austerlitz) 166 min., Francja/Włochy/Jugosławia/Liechtenstein 1960
reż.: Abel Gance; scen.: A. Gance, Nelly Kaplan, Roger Richebé; zdj.: Henri Alekan, Robert Juillard; wyk.: Pierre Mondy, Martine Carol, Claudia Cardinale, Elvire Popesco, Vittorio De Sica, Orson Welles

Film opowiada o jednej z najważniejszych bitew wojen napoleońskich, która rozegrała się 2 grudnia 1805 roku. Jest to wielkie widowisko kostiumowo-historyczne, w którym reżyser ponownie sięga po biografię Napoleona. Film konsekwentnie ukazuje kolejne działania wojenne cesarza - od przygotowań do decydującej bitwy i wielkie zwycięstwo nad połączonymi siłami rosyjskimi i austriackimi.

 

„Austerlitz”, reż.  Abel Gance

 

6 grudnia,  18:00                 

„Pani Walewska” 

(Conquest) 102 min., USA 1937
reż.: Clarence Brown; scen.: Samuel Hoffenstein, Salka Viertel, S.N. Behrman; zdj.: Karl Freund; wyk.: Greta Garbo, Charles Boyer, Reginald Owen, Alan Marshal, Henry Stephenson, Leif Erickson, C. Henry Gordon

Słynny romans Napoleona i Marii Walewskiej potraktowany został jako historia uczuć i polityki bez batalistycznego tła. Maria po raz ostatni spotyka się z ukochanym przed  zesłaniem cesarza na Wyspę Świętej Heleny, namawiając go do ucieczki. Napoleon odrzuca tę propozycję, żegnając się na zawsze z nią i synem. Film został oparty na powieści polskiego pisarza Wacława Gąsiorowskiego, ale scenariusz był wielokrotnie zmieniany na skutek nacisków hollywoodzkiej cenzury (m.in. z powodu pojawienia się nieślubnego dziecka Marii i Napoleona). W rezultacie o filmie pisano: „Napoleon poniósł klęskę, pani Walewska porażkę, Greta Garbo rozczarowanie, a film fiasko”. Jednakże pewne epizody Garbo zagrała wspaniale, oddając wszystkie barwy uczuć niezwykłej Polki. Na uwagę zasługują także starannie odtworzone realia epoki – znakomite stylowe wnętrza, empirowe meble i stroje.

 

13 grudnia,  16:00

„Jego wielka miłość”

82 min., Polska 1936
reż.: Stanisława Perzanowska, Mieczysław Krawicz; scen.: Alicja Stern, Anatol Stern; zdj.: Zbigniew Gniazdowski; wyk.: Stefan Jaracz, Lena Żelichowska, Lala Górska, Tadeusz Olsza, Tekla Trapszo, Michał Znicz, Stanisław Sielański

Konstanty Kurczek był  aktorem, obecnie pracuje jako sufler. Żeni się ze statystką Ludwiką,  wkrótce rodzi się ich syn. Szczęście rodzinne nie trwa jednak długo. Kurczek  dowiaduje się o romansie swojej ukochanej żony z teatralnym amantem, Wiktorem Grywiczem. Na domiar złego w najbliższym przedstawieniu Ludwika ma być partnerką Grywicza, który będzie grał Napoleona - wymarzoną rolę Kurczka. Na jednej z prób dochodzi do sprzeczki, oburzony aktor żąda zwolnienia Kurczka i opuszcza salę prób. Konstanty udaje się do Grywicza i prosi, by nie odbierał mu żony, która jest dla niego wszystkim. Grywicz kpi z Kurczka i gra na jego ambicjach. Dochodzi do kłótni, w wyniku której Kurczek zabija rywala, pozorując jego samobójstwo. Śmierć Grywicza w przeddzień premiery omal nie doprowadza do odwołania przedstawienia, jednak rolę Napoleona przejmuje Kurczek. Odnosi niebywały sukces. Jednak dręczony wyrzutami sumienia popada w obłęd, co w finale prowadzi do tragedii.
W głównej roli wystąpił Stefan Jaracz. Była to jego pierwsza wielka kreacja filmowa. „Wspaniały talent aktorski Jaracza tak się rozrósł na ekranie, że wobec niego zbladły wszystkie inne postaci, wszystkie inne zalety i wady tego filmu. Cokolwiek by się o tym filmie dało złego powiedzieć – nie będzie to miało większego znaczenia wobec faktu, że dało się nareszcie utrwalić na taśmie ten fenomen aktorski, jakim jest Jaracz” – pisali krytycy.

 

„Jego wielka miłość”, reż. Stanisława Perzanowska, Mieczysław Krawicz

 

13 grudnia, 19:00      

„Pan Tadeusz”, 128 min.

reż.: Ryszard Ordyński; scen.: Ferdynand Goetel, Andrzej Strug; zdj.: Antoni Wawrzyniak, Janusz Wasung; wyk.: Stanisław Knake-Zawadzki, Jan Szymański, Mariusz Maszyński, Leon Łuszczewski, Helena Sulima, Zofia Zajączkowska / Polska 1928

„Litwo ojczyzno moja, ty jesteś jak zdrowie…” – któż z nas, Polaków, nie zna wersu rozpoczynającego poemat towarzyszący nam od lat, stanowiący świętość dla wielu pokoleń rodaków rozrzuconych po świecie i czekających na niepodległość Ojczyzny, przypominający skomplikowane dzieje Polski z lat 1811-1812 poprzez opis konfliktu dwóch litewskich rodów szlacheckich - Sopliców i Horeszków, nad którym zatriumfowała miłość Tadeusza i Zosi.

Dzieło polskiego wieszcza wydawało się jednak nieprzekładalne na język filmu, zbyt trudne zarówno ze względu na styl, skomplikowane wątki, jak i sam język poezji. Jedyna taka próba - ekranizacja wielkiej epopei narodowej Adama Mickiewicza - została podjęta w 1928 roku przez Ryszarda Ordyńskiego, po nim przez lata nikt nie podjął wyzwania.

Zrekonstruowana kopia „Pana Tadeusza” powstała z przechowywanych w Filmotece Narodowej fragmentów dwóch oryginalnych wirażowanych kopii eksploatacyjnych na taśmie nitro, pochodzących z lat 50. XX wieku i uzupełnionych o nieznane dotychczas sceny, szczęśliwie odnalezione przez mieszkankę Wrocławia w roku 2006. Cyfrowa rekonstrukcja „Pana Tadeusza” przeprowadzona została w Filmotece Narodowej w zaawansowanej technologii 4K w ramach projektu NITROFILM – „Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie”.

Pokaz z muzyką na żywo w Sali Balowej Zamku Królewskiego (obowiązują zaproszenia)


„Pan Tadeusz”, reż. Ryszard Ordyński

Galeria