Masahiro Shinoda należy do najbardziej znaczących twórców japońskiej nowej fali – nurtu określanego terminem nūberu bāgu. Ruch ten narodził się na początku lat 60. wśród młodych filmowców, pracujących zazwyczaj jako asystenci reżyserów w wielkich studiach. Artyści tacy jak Nagisa Oshima czy Shōhei Imamura wystąpili przeciwko dominacji uznanych mistrzów i oderwanej od współczesnych problemów tematyki, narzucanej twórcom przez producentów. Źródeł tej rewolty należy jednak szukać dużo wcześniej – w powojennej traumie, która naznaczyła japońskie społeczeństwo, w poczuciu fizycznej i duchowej klęski, które przerodziło się w konflikt pokoleń i otwarty bunt. W obrębie kina konsekwencją tych zjawisk było odrzucenie klasycznego sposobu narracji i przeestetyzowanej poetyki oraz skupienie się na aktualnych zagadnieniach społecznych. Pomimo przynależności do nūberu bāgu Masahiro Shinoda był wśród swoich kolegów indywidualistą balansującym na granicy pomiędzy awangardą i kulturą masową, nowoczesnością i tradycją. Reżyser, urodzony w cieniu japońskiej inwazji na Chiny, osobiście doświadczył, jak bardzo wydarzenia historyczne mogą zdeterminować ludzkie życie. Dlatego nie odrzucał przeszłości, a wręcz przeciwnie – nieustannie do niej powracał i ją reinterpretował, wierząc, że tylko dzięki niej można zrozumieć teraźniejszość. Głównym motywem jego twórczości było poszukiwanie istoty japońskiej tożsamości, a także przeciwstawianie się jej negatywnym elementom – ideowej stagnacji i wszechobecnej pustce, ukrytym pod maską fałszywej tradycji.

Dużą rolę w formowaniu autorskiego stylu Shinody odegrało jego wykształcenie w dziedzinie literatury oraz historii teatru. Charakterystyczną cechą wielu jego dzieł jest kreatywne zastosowanie techniki i estetyki zaczerpniętej z różnych odmian tradycyjnego japońskiego teatru – kabuki, nō oraz bunraku. Elementy te nie ograniczają się do warstwy formalnej, lecz mają też kluczowe znaczenie w konstrukcji fabularnej. Najbardziej charakterystycznym przykładem takiego ich zastosowania jest film „Podwójne samobójstwo” z roku 1969, będący adaptacją klasycznej sztuki zaliczanej do repertuaru teatru lalkowego bunraku. Shinoda wykorzystał koncepcję poruszającego bezwolnymi kukiełkami lalkarza, by podkreślić fatalistyczną wymowę ukazanej historii. W kolejnych latach japoński reżyser odszedł od eksperymentów w stronę melodramatów oraz dramatów historycznych z gatunku kina samurajskiego jidai-geki. Zwieńczeniem tego etapu kariery Shinody jest obraz „Gonza wojownik”, nagrodzony Srebrnym Niedźwiedziem na 36. Festiwalu Filmowym w Berlinie. W 2003 roku Masahiro Shinoda, po chłodnym przyjęciu jego szpiegowskiego filmu „Szpieg Sorge”, wycofał się z pracy zawodowej. Jego nazwisko znalazło się ponownie w kręgu zainteresowań kinomanów w związku z premierą filmu „Milczenie” Martina Scorsese. Ten znakomity dramat psychologiczny, który gościł w ostatnich miesiącach na ekranach kin, jest drugą adaptacją powieści Shūsaku Endō – pierwszej dokonał w 1971 roku Masahiro Shinoda.

W programie:

• Piękno i ból (Utsukushisa to kanashimi to) Japonia 1965
• Podwójne samobójstwo (Shinjû: Ten no amijima) Japonia 1969
• Gonza wojownik (Yari no Gonza) Japonia 1986