Ten dokument zrealizowany przez mniej znanego członka filmowego klanu Sallesów, to film niezwykły: z jednej strony portret nietuzinkowego bohatera, z drugiej – świadectwo porażki zbyt pewnego siebie twórcy, z trzeciej – przykład, jak dystans zmienia stosunek do rzeczywistości. Pochodzący ze słynnej rodziny brazylijskich bankierów autor w 1992 roku rozpoczął zdjęcia do filmu, którego bohaterem miał być wieloletni zaufany służący rodziny – tytułowy Santiago. To zaiste postać nietuzinkowa – Santiago jest wszechstronnie uzdolniony, włada kilkoma językami i ma obsesję na punkcie arystokracji. Nakręciwszy dziesięć godzin materiału, podczas montażu Salles porzuca swój projekt. Wraca do niego dopiero... po trzynastu latach. Jednak wówczas nie zamierza już robić filmu o służącym, ale o sobie – o ograniczeniach dokumentalistyki, pułapce paternalizmu i prawdzie, która ukrywa się zazwyczaj nie tam, gdzie jej najwytrwalej szukamy. Zaczynając pracę nad filmem, reżyser miał nadzieję, że kamera będzie jego czapką-niewidką, niwelującą klasowe różnice i społeczne uwarunkowania. Po latach zdaje sobie już sprawę z tego, jak bardzo naiwne było jego podejście i próbuje naprawić swój błąd, opatrując nowym komentarzem stare zdjęcia.