4 grudnia o godz. 20.00 zapraszamy do Iluzjonu na premierę filmu dokumentalnego – „Aktorka” w reżyserii Kingi Dębskiej i Marii Konwickiej o kulisach kariery i życiu Elżbiety Czyżewskiej. Spotkanie z Kingą Dębską i Marią Konwicką poprowadzi dziennikarka filmowa – Ola Salwa.

W grudniu na ekranie Iluzjonu przegląd „Elżbieta Czyżewska – portret aktorki”.

Królowa lat sześćdziesiątych

Nazwana przez Andrzeja Łapickiego „królową lat sześćdziesiątych” Czyżewska była jedną z najwybitniejszych i najbardziej utalentowanych polskich aktorek tamtego okresu oraz… ulubienicą publiczności. Uosabiała typ „dziewczyny z sąsiedztwa”. Widzowie pokochali ją przede wszystkim za komediowe kreacje wesołych, zmysłowych blondynek z produkcji Stanisława Barei takich jak: „Małżeństwo z rozsądku”, „Żona dla Australijczyka” czy „Mąż swojej żony”. W pamięci kinomanów najbardziej zapisał się jednak duet komediowy Czyżewska – Cybulski z filmu „Giuseppe w Warszawie”. Aktorka ma też na swoim koncie kreacje dramatyczne, m.in. porucznik Listek z filmu „Zaduszki” Tadeusza Konwickiego, akrobatka Teresa z „Domu bez okien” Stanisława Jędryki, Ela we „Wszystko na sprzedaż” Andrzeja Wajdy czy też potrójna rola: Teresy, Barbary i żony Leszczyca w „Rysopisie” Jerzego Skolimowskiego. Prężnie rozwijającą się karierę aktorki przerwał jej wyjazd do Stanów Zjednoczonych. Czyżewska zdecydowała się wyemigrować z kraju wraz z mężem – Davidem Halberstamem, korespondentem magazynu „New York Times”, który na fali wydarzeń marca 1968 stał się w Polsce „persona non grata”. Czyżewska, mimo najlepszych starań, nie zrobiła tam jednak wielkiej kariery filmowej. Choć jej talent dostrzegli krytycy nowojorskich scen off-broadwayowskich, o czym świadczy przyznana jej prestiżowa nagroda - Off-Broadway Theater Awards.

„Wszystko na sprzedaż”, reż. Andrzej Wajda

Przegląd „Elżbieta Czyżewska – portret aktorki”

Premiera dokumentu „Aktorka” będzie pretekstem do tego, by przypomnieć sobie filmowe role artystki. Od 4 do 28 grudnia w Iluzjonu potrwa mini-przegląd filmowy pt. „Elżbieta Czyżewska – portret aktorki”, w którym pokażemy m.in. : „Giuseppe w Warszawie”, „Wszystko na sprzedaż” i „Rysopis”.

KALENDARZ PROJEKCJI:
                          

Aktorka 04.12.2015, godz 20:00 Sala Stolica  po filmie spotkanie z Kingą Dębską i Marią Konwicką
Aktorka 09.12.2015, godz 20:00 Sala Mała Czarna
Aktorka 12.12.2015, godz 15:45 Sala Mała Czarna
Giuseppe w Warszawie 22.12.2015, godz 18:00 Sala Mała Czarna  napisy angielskie/ english subtitles
Wszystko na sprzedaż 23.12.2015, godz 20:00 Sala Mała Czarna  napisy angielskie/ english subtitles
Rysopis 28.12.2015, godz 20:45 Sala Mała Czarna  napisy angielskie/ english subtitles

Ceny biletów na seanse repertuarowe: 12 – 17 zł
 

Rezerwacje:

Kasa kina – (22) 848 33 33; iluzjon.rezerwacje@fn.org.pl

Elżbieta Czyżewska

Niezwykle popularna w latach 60. ubiegłego wieku aktorka urodziła się w Warszawie 14 maja 1938 r. Jej ojciec zginął podczas II wojny światowej, Elżbietę i jej siostrę wychowywała matka, krawcowa.

W 1960 roku Elżbieta Czyżewska ukończyła warszawską PWST. Już w czasie studiów związała się ze słynnym STS-em – Studenckim Teatrem Satyryków a w latach 1961-1966 była na stałe związana z Teatrem Dramatycznym w Warszawie, gdzie zagrała kilka znaczących ról.

W filmie debiutowała w 1959 roku niewielką rólką w Café 'Pod Minogą'. Zapamiętana jednak została dopiero z następnej roli - Renaty w Mężu swojej żony Stanisława Barei. Rola ta zapoczątkowała wielką popularność aktorki, która pojawiła się również w kolejnych filmach reżysera takich jak: Żona dla Australijczyka (1963) oraz w Małżeństwie z rozsądku (1966). Swój talent komediowy Elżbieta Czyżewska potwierdziła rolą w filmach Gdzie jest generał (1963) Tadeusza Chmielewskiego i Giuseppe w Warszawie Stanisława Lenartowicza (1964). Aktorka sprawdziła się także w rolach dramatycznych - w Milczeniu Kazimierza Kutza (1963), Rysopisie Jerzego Skolimowskiego (1964), Rękopisie znalezionym w Saragossie Wojciecha Jerzego Hasa (1964) oraz przede wszystkim w roli Noemi z Niekochanej Janusza Nasfetera (1965). Elżbieta Czyżewska stała się jedną z najpopularniejszych polskich aktorek. Występowała w filmie, w telewizji (w 1965 roku otrzymała Złotą Maskę dla najpopularniejszej aktorki telewizyjnej) oraz w teatrze. Była idolką ówczesnego młodego pokolenia, wyróżniała się charyzmą i kobiecym urokiem porównywanym do Marilyn Monroe. 

W 1965 r., po rozwodzie z Jerzym Skolimowskim poślubiła amerykańskiego publicystę i pisarza Davida Halberstama, który był akredytowany w Warszawie, jednak po jego artykule krytykującym politykę Władysława Gomułki, został uznany persona non grata i musiał powrócić do USA. Czyżewska wahała się, czy podążyć za nim ale nagonka ówczesnych władz sprawiła, że rezygnując ze świetnej kariery pojechała za mężem do Nowego Jorku. W 1968 roku wróciła jeszcze na chwilę do Polski, aby zagrać w autotematycznym filmie Andrzeja Wajdy Wszystko na sprzedaż ale później przez prawie trzynaście lat nie pojawiła się w polskim filmie.

W 1987 roku Agnieszka Holland i Jurek Bogajewicz zrealizowali film Anna nawiązujący do biografii aktorki.

Elżbieta Czyżewska nie zrobiła wielkiej kariery w USA, zagrała jednak kilka interesujących ról, szczególnie na deskach scen off-Broadway. Od czasu do czasu pojawiała się w tamtejszych produkcjach filmowych i telewizyjnych w niewielkich rolach charakterystycznych. W 1971 r. zagrała w zrealizowanym w RFN filmie Aleksandra Forda Pierwszy krąg, opartym na prozie Sołżenicyna. 

Do Polski Czyżewska wróciła po raz pierwszy w 1981 roku wraz z odwilżą posierpniową. Zagrała wtedy w Debiutantce  Barbary Sass-Zdort. W tym samym roku wystąpiła również w filmie Filipa Bajona Limuzyna Daimler-Benz. W 1982 roku zagrała w Odwecie Tomasza Zygadły, w 1987 roku w Kocham kino Piotra Łazarkiewicza, za rolę w którym otrzymała nagrodę aktorską na Festiwalu Młode Kino Polskie w Gdańsku. Aktorka występowała też w produkcjach zagranicznych, między innymi w filmie Pozytywka Costy-Gavrasa (1990), czy w epizodycznej roli w Pocałunek przed śmiercią Jamesa Deardena (1991). Grała również w teatrze – w 1990 roku otrzymała nagrodę Obie Award za rolę w sztuce Crowbar Maca Wellmana. W 1992 r. wystąpiła w tytułowej roli w sztuce Janusza Głowackiego Antygona w Nowym Jorku.

W 1994 r. zagrała w filmie Szczur Jana Łomnickiego. Powróciła też na scenę Teatru Dramatycznego, pojawiała się w polskich serialach telewizyjnych. W 2006 roku pojawiła się w filmie Witolda Adamka S@motność w sieci.

W 2003 roku przyjechała ponownie do Polski, by odcisnąć dłoń na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach. W 2005 roku podczas I Festiwalu Filmów Polskich w Nowym Jorku został zrealizowany przegląd filmów Elżbiety Czyżewskiej. W tym samym roku otrzymała w Polskim Konsulacie Generalnym w Nowym Jorku Krzyż za Zasługi Kulturalne.

Elżbieta Czyżewska zmarła 17 czerwca 2010 roku w wieku 72 lat, po długiej walce z rakiem krtani.