Początek roku 2016 to emocje filmowe – dużymi krokami zbliża się polska odsłona projektu „Ultima Thule – na krańcu świata”. Islandzka część wydarzeń już za nami. Teraz zapraszamy do Gdańska (12–24.02.2016), Poznania (25.02-8.03.2016) i Warszawy (9–20.03.2016).
W ramach największego w Polsce przeglądu kinematografii islandzkiej zaprezentujemy filmy tworzące subiektywną panoramę emocji, związanych z odbiorem twórczości z dalekiej Północy. Pokazywana w Gdańsku (KinoPort w CSW Łaźnia), Poznaniu (Nowe Kino Pałacowe w Centrum Kultury Zamek) i Warszawie (Iluzjon – Muzeum Sztuki Filmowej) sekcja nordycka projektu zawiera produkcje mówiące o ludzkich pragnieniach i tęsknotach, specyficznym poczuciu humoru, a także o bardziej uniwersalnych uczuciach – smutkach i wzruszeniach oraz lękach i oburzeniu. Z podobnej perspektywy chcielibyśmy również przedstawić zarys historii islandzkiego kina.
Program
Na otwarciu zobaczymy niedawno odrestaurowany, odważnie piętnujący przemoc w rodzinie film „Mordsaga” (reż. Reynir Oddsson, 1977). W kolejnych odsłonach kina islandzkiego wspólnie przekonamy się czy „Dzieci natury” (reż. Fridrik Thór Fridriksson, 1991) wzruszają, „Śmiech mewy” (reż. Ágúst Guðmundsson, 2001) oburza, „Życie na kredycie” (reż. Baldvin Zophoníasson, 2014) jest smutne, „XL” (reż. Marteinn Thorsson, 2013) złości, „Ingaló” (reż. Ásdís Thoroddsen, 1992) jest pełne tęsknoty a „Gnarr” (reż. Gaukur Úlfarsson, 2010) bawi…
Na zakończenie zobaczymy (i usłyszymy!) „Islandię w ruchomych obrazach” (reż. Loftur Guðmundsson, 1925). Seansowi jedynego islandzkiego dokumentu z okresu kina niemego, obrazującego życie w Reykjavíku w latach 20. XX w., towarzyszyć będzie muzyka na żywo.
Część projekcji poprzedzą prelekcje historyków kina. Odbędzie się również dyskusja z udziałem socjologów, architektów oraz filmoznawców, poświęcona specyfice wyspiarskiego życia na przykładzie Islandii. Już teraz zapraszamy na spotkanie z Árnim Ásgeirssonem reżyserem tragicznego w swojej wymowie „Wiru” oraz odtwórcą jednej z głównych ról w filmie „Państwo w państwie” oraz „Państwo w państwie 2” – Björnem Hlynurem Haraldssonem.
„Śmiech mewy” reż. Ágúst Guðmundsson
Warsztaty z animacji poklatkowej
Dzieci – oprócz zaproszenia na seanse „Ostatnia farma w dolinie” (reż. Óskar Gíslason, Ævar Kvaran, 1950), „Brak zasięgu” (reż.Ari Kristinsson, 2007), zapraszamy również na warsztaty z animacji poklatkowej. Inspiracją jest odnaleziona w zbiorach Polony (cyfrowej odsłony Biblioteki Narodowej) mapa Abrahama Orteliusa, na której można zaobserwować mityczne stwory zamieszkujące Islandię – Ultima Thule, czyli dosłownie „krainę na krańcu świata”. Podczas warsztatów, dzięki technice poklatkowej, ożywimy morskie stworzenia, które upodobały sobie wybrzeże tej wyspy – hieny morskie, obdarzone wielkimi zębiskami ryby, ale i niedźwiedzie polarne.
Warsztaty z teatru cieni
Dla najmłodszych widzów stołecznego „Iluzjonu” przygotowaliśmy warsztaty z teatru cieni, podczas których dzieci poznają najciekawsze sagi islandzkie. Islandia to kraj, w którym latem słońce praktycznie nie zachodzi, zimą zaś ciemność zapada na długie godziny, przy czym światło samo w sobie jest niezwykłe, jakby „z innego świata”. To właśnie światło, a co za tym idzie - również i cień, staną się głównymi bohaterami warsztatów dla dzieci.
fot. Katarzyna Waletko
Muzyka
Kultura Islandii jest silnie związana z muzyką. Poza pokazem zamykającym przegląd, któremu będzie towarzyszyła muzyka na żywo, zrealizowana zostanie polsko-islandzka odsłona projektu zainicjowanego przez duńską grupę Efterklang. Do projektu Efter/ Sóley/ Asikids pt. „Wyspa dźwięków” zostały zaproszone dzieci z polskich szkół muzycznych (kwartet smyczkowy), które na żywo uzupełnią wideoklipy ze specjalnie na tę okazję zarejestrowaną muzyką islandzkiej artystki – Sóley. Grupą młodych muzyków dyrygować będzie Bartłomiej Bunio (Orkiestra Kameralna Aukso). Całością projektu opiekuje się Joanna Bronisławska – Asi Mina (muzyk, pedagog, animatorka kultury). Obrazy, dźwięki, interakcja – to elementy składowe tego projektu.
fot. Katarzyna Waletko
Fotografia
Warszawskiej odsłonie projektu (w kinie Iluzjon) towarzyszyć będzie wystawa „Is(not)”, która jest wynikiem współpracy polskich fotografów dokumentalistów z islandzkimi pisarzami i poetami. To część zrealizowanego przez kolektyw fotograficzny Sputnik Photos projektu pt. „Islandzkie opowieści”. Wystawa przedstawia historię dotkniętego kryzysem społeczeństwa na tle niezwykłego krajobrazu i tradycyjnych zajęć. Jest ona ujęta w cykl fotografii oraz multimedialnych zapisów ze wspólnej podróży fotografów i pisarzy.
fot. Adam Panczuk
Na wszystkie wydarzenia wstęp jest wolny.
Więcej szczegółów już wkrótce na stronie Projektu
Lista filmów:
- Otwarcie przeglądu
„Mordsaga” reż. Reynir Oddsson
(Morðsaga) 93 min., Islandia 1977
- Czego się boimy?
„Wielka akcja ratownicza na Látrabjargu” reż. Óskar Gíslason
(Björgunarafrekið við Látrabjarg) 50 min., Islandia 1949
„Zimne światło” reż. Hilmar Oddsson
(Kaldaljós) 96 min., Islandia 2004
„Wir” reż. Árni Ásgeirsson
(Brim) 88 min., Islandia 2010
- Co nas złości?
„Państwo w państwie” reż. Ólafur Jóhannesson
(Borgríki) 100 min., Islandia 2011
„Państwo w państwie 2” reż. Ólafur Jóhannesson
(Borgríki 2 ) 100 min., Islandia/ Francja 2014
„XL” reż. Marteinn Thorsson
(XL) 87 min., Islandia 2013
- Za czym tęsknimy?
„Duszpasterstwo pod lodowcem” reż. Guðný Halldórsdóttir
(Kristnihald undir Jökli) 91 min., Islandia 1989
„Ingaló” reż. Ásdís Thoroddsen
(Ingaló) 96 min., Islandia 1992
„Tak czy siak” reż. Hafsteinn Gunnar Sigurðsson
(Á annan veg) 84 min., Islandia 2011
- Co nas oburza?
„Śmiech mewy” reż. Ágúst Guðmundsson
(Mávahlátur) 104 min., Islandia 2001
„Nawałnica” reż. Sólveig Anspach
(Stormviðri) 93 min., Islandia 2003
„Veðramót” reż. Guðný Halldórsdóttir
(Veðramót) 100 min., Islandia 2007
- Czego pragniemy?
„Islandzkie marzenie” reż. Róbert I. Douglas
(Íslenski draumurinn) 92 min., Islandia 2000
„Fiasko” reż. Ragnar Bragason
(Fíaskó) 92 min., Islandia 2000
„Ktoś taki jak ja” reż. Róbert I. Douglas
(Maður eins og ég) 90 min., Islandia 2002
- Co nas bawi?
„Pilot” reż. Óskar Jónasson
(Sódóma Reykjavík) 80 min., Islandia 1992
„Zaraz wracam” reż. Sólveig Anspach
(Skrapp út) 90 min., Islandia 2008
„Gnarr” reż. Gaukur Úlfarsson
(Gnarr) 93 min., Islandia 2010
- Co nas wzrusza?
„Dzieci natury” reż. Friðrik Þór Friðriksson
(Börn náttúrunnar) 85 min., Islandia 1991
„Życie na kredycie reż. Baldvin Zophoníasson
(Vonarstræti) 129 min., Islandia 2014
„Wulkan” reż.Rúnar Rúnarsson
(Eldfjall) 95 min., Islandia 2011
- Co nas smuci?
„Dzieci” reż. Ragnar Bragason
(Börn) 93 min., Islandia 2006
„Rodzice” reż. Ragnar Bragason
(Foreldrar) 120 min., Islandia 2007
„Metalówa” reż. Ragnar Bragason
(Málmhaus) 97 min., Islandia 2013
- Dla dzieci:
„Ostatnia farma w dolinie” reż. Óskar Gíslason, Ævar Kvaran
(Siðasti bærinn í dalnum) 85 min., Islandia 1950
„Brak zasięgu” reż. Ari Kristinsson
(Duggholufólkið) 83 min., Islandia 2007
- Zakończenie przeglądu
„Islandia w ruchomych obrazach” reż. Loftur Guðmundsson
(Ísland í lifandi myndum) 84 min., Islandia 1925
seans z muzyką na żywo
Projekt pt.: „Ultima Thule – na krańcu świata” Promowanie różnorodności kulturowej poprzez organizację w Polsce oraz na Islandii wydarzeń filmowych, muzycznych, wystaw i spotkań” w ramach Programu „Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej w ramach europejskiego dziedzictwa kulturowego” współfinansowanego z Mechanizmu Finansowego EOG 2009-2014 realizowany będzie przez Filmotekę Narodową do kwietnia 2016 roku.
Finansowane z funduszy EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz środków krajowych/ Supported by a grant from Iceland, Liechtenstein and Norway through the EEA Grants and co-financed by the Polish funds.
