W marcu w Iluzjonie patrzymy dalej i głębiej oczami reżyserek: Sofia Coppola, Jane Campion, Agnès Varda, Márta Mészáros, Łarisa Szepitko, Caroline Link, Věra Chytilová, Sally Potter, Asia Argento… w cyklu Z perspektywy kobiet: reżyserki światowego kina.
Oprócz tego w nadchodzącym miesiącu między innymi: Akira Kurosawa, oko operatorskie Marcina Koszałki, filmowe wspomnienie Gustawa Holoubka, Festiwal Nowe Epifanie, Rok Protestu. 1968 w kinie europejskim oraz francuski realizm poetycki. Uniesienia miłosne kontynuujemy w cyklu Stara miłość nie rdzewieje. Przedwojenne filmy o miłości.
Nie zabraknie stałych cykli: Retrokino, Ukryte. Psychoanalityczne spotkania filmowe, Klub Seniora, Młodzieżowy Klub Filmowy oraz Kultura Dostępna. Polecamy również propozycje dla najmłodszych widzów naszego kina – cykle: Misiowe Poranki i Klasyka Dzieciom.
Z perspektywy kobiet: reżyserki światowego kina
Obecnie coraz częściej mówi się o kobietach reżyserkach – z jednej strony ze słuszną krytyką spotykają się przypadki pomijania ich w prestiżowych zestawieniach i konkursach filmowych, a z drugiej strony coraz częściej zdobywają one najważniejsze nagrody na międzynarodowych festiwalach. Przez wiele lat kobiety stojące za kamerami filmowymi były postrzegane przez pryzmat płci, nie miały równych szans w konkurencji z dominującą, męską społecznością reżyserów. Nadal jest tak, że reżyserki – mimo że stanowią połowę absolwentów szkół filmowych – mają o wiele trudniejszą drogę do debiutu czy realizacji drugiego filmu. Przez wiele lat sukces udawało się osiągnąć tylko niewielu z nich – tym najzdolniejszym, ale i najbardziej zdeterminowanym. Bardzo często były autorkami kina szczególnego rodzaju: autorskiego, osobnego, poruszającego wątki i problemy wcześniej pomijane. Przegląd „Z perspektywy kobiet: reżyserki światowego kina” przypomina ich osiągnięcia.
Stworzenia (Les créatures) reż. Agnès Varda, Francja/Szwecja 1966
Adopcja (Örökbefogadás) reż. Márta Mészáros, Węgry 1975
Wniebowstąpienie (Voskhozhdeniye) reż. Łarisa Szepitko, ZSRR 1976
Tamta strona ciszy (Jenseits der Stille) reż. Caroline Link, Niemcy 1996
O czymś innym (O něčem jiném) reż. Věra Chytilová, Czechosłowacja 1963
Orlando (Orlando) reż. Sally Potter, Francja/Holandia/Rosja/Wielka Brytania/Włochy 1992
Maria Antonina (Marie Antoinette) reż. Sofia Coppola, Francja/Japonia/USA 2006
Fortepian (The Piano) reż. Jane Campion, Australia/Francja/Nowa Zelandia 1993
Dziewczynka z kotem (Incompresa) reż. Asia Argento, Francja/Włochy 2014
Najważniejsze nazwiska światowego kina: Akira Kurosawa
Kurosawa to nazwisko niezmiennie wymieniane pośród kilku najwybitniejszych reżyserów w historii kina. Powszechnie uznaje się go za jednego z najbardziej poważanych reżyserów, który odcisnął największy wpływ na światową kinematografię. Akira Kurosawa był autorem trzydziestu filmów. Jego kino rozpięte między współczesnymi dramatami społecznymi a ekranizacjami klasycznej literatury (m.in. Dostojewskiego czy Szekspira), przenoszonej do Japonii w czasy samurajów, stały się kamieniami milowymi światowego kina. Kurosawa budził uwielbienie u widzów i inspirował innych twórców – jako jednego z ulubionych reżyserów wymieniali go m.in. Ingmar Bergman, Federico Fellini, Andriej Tarkowski, Roman Polański.
Ran (Ran) Francja/Japonia 1985
Dersu Uzała (Dersu Uzała) Japonia/ZSRR 1975
Dodes’ka-den (Dō desu ka den) Japonia 1970
Rudobrody (Akahige) Japonia 1965
Sanjuro – samuraj znikąd (Tsubaki Sanjûrô) Japonia 1962
Straż przyboczna (Yôjinbô ) Japonia1961
Ukryta forteca (Kakushi-toride no san-akunin ) Japonia 1958
Tron we krwi (Kumonosu jô) Japonia 1957
Siedmiu samurajów (Shichinin no samurai) Japonia 1954
Rashomon (Rashomon) Japonia 1950
Pijany anioł (Yoidore tenshi) Japonia 1948
Polskim okiem. Dzieła sztuki operatorskiej – Marcin Koszałka
Marcin Koszałka już swoim głośnym dokumentalnym debiutem – „Takiego pięknego syna urodziłam” – wywołał skandal i mocno zaznaczył swoją obecność w polskim kinie. Przez wiele lat łączył pracę dokumentalisty (filmującego samego siebie i swoją rodzinę, a także portrety niecodziennych osobowości) z pracą operatora filmowego. Czy w dokumencie czy w fabule, we własnych filmach czy realizowanych przez innych reżyserów, Koszałka jako operator zawsze dodaje swoje plastyczne patrzenie na świat. Jego talent polega na tym, że za każdym razem znajduje odpowiedni klucz wizualny do najbardziej trafnego zobrazowania danej historii.
Takiego pięknego syna urodziłam, reż. Marcin Koszałka, Polska 1999
Pręgi, reż. Magdalena Piekorz, Polska 2004
Rysa, reż. Michał Rosa, Polska 2008
Rewers, reż. Borys Lankosz, Polska 2009
Czerwony pająk, reż. Marcin Koszałka, Polska 2015
Szczęście świata, reż. Michał Rosa, Polska 2016
Przełomowe prądy filmowe: francuski realizm poetycki
Realizm poetycki (zwany także przez niektórych badaczy czarnym realizmem lub populizmem tragicznym) to nurt, który ukształtował się w kinie francuskim w latach 30. Zaczerpnięty z krytyki literackiej termin służył do opisania szeregu filmów zderzających realistyczne ujęcie świata z poetycką atmosferą. Bohaterami tych obrazów byli często ludzie wywodzącymi się z proletariatu, samotnicy z powikłanymi życiorysami. Otaczająca rzeczywistość ze starannie wystylizowanymi ujęciami zamglonych paryskich przedmieść, odzwierciedlała stan wewnętrzny bohaterów. Filmy te z biegiem lat uzyskały statut arcydzieł a realizm poetycki bardzo silnie wpłynął na filmowców na całym świecie, przyczyniając się miedzy innymi do rozwoju amerykańskiego kina czarnego. Ulubionym aktorem twórców realizmu poetyckiego był Jean Gabin.
Atalanta (L'Atalante) reż. Jean Vigo, Francja 1934
Towarzysze broni (La Grande Illusion) reż. Jean Renoir, Francja
Hotel du Nord (Hôtel du Nord) reż. Marcel Carné, Francja 1938
Bestia ludzka (La Bêtehumaine) reż. Jean Renoir, Francja 1938
Brzask (Le Jour se lève) reż. Marcel Carné, Francja 1939
In memoriam – Gustaw Holoubek
Gustaw Holoubek to jeden z najważniejszych aktorów polskiej sceny – aktor filmowy i teatralny, reżyser i dyrektor teatrów, pedagog, prezes Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu, członek Polskiej Akademii Umiejętności, poseł na Sejm VII i VIII kadencji, senator I kadencji. Jego bogata filmografia jest niejednorodna i zróżnicowana – polskie kino zdawało się szukać miejsca dla jego talentu, pomysłu na wykorzystanie jego gigantycznego potencjału. Potrafił zagrać rolę komediową i dramatyczną, zmierzyć się z kinem gatunkowym i z ekranizacją Mickiewicza. Był niezaprzeczalnie jednym z najbardziej wszechstronnych i charakterystycznych aktorów powojennego filmu polskiego.
Pętla, reż. Wojciech Jerzy Has, Polska 1957
Gangsterzy i filantropi, reż. Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski, Polska 1962
Prawo i pięść, reż. Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski, Polska 1964
Jezioro Bodeńskie, reż. Janusz Zaorski, Polska 1985
Lawa. Opowieść o „Dziadach” Adama Mickiewicza, reż. Tadeusz Konwicki, Polska 1989
Księga wielkich życzeń, reż. Sławomir Kryński, Polska 1997
Kino Jidysz
Cykl Kino Jidysz דער יידישער קינא to efekt współpracy Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego i Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. Kolejnym filmem, który zaprezentujemy w ramach cyklu będą „Bezdomni” (On a hejm, 1939) w reżyserii Aleksandra Martena na podstawie scenariusza wybitnego fotografa, pisarza i publicysty Altera Kacyzne. Seans poprzedzi krótka prelekcja. To ostatni przedwojenny polski film nakręcony w języku jidysz.
- 22.03 | Bezdomi (On a hejm) reż. Aleksander Marten, Polska 1939
Festiwal Nowe Epifanie 2018
Festiwal Nowe Epifanie to warszawski interdyscyplinarny festiwal wielkopostny, którego podstawowym celem jest poszukiwanie nowych, współczesnych epifanii piękna oraz inicjowanie twórczego dialogu artystów z tradycyjną sztuką religijną w duchu „Listu do artystów” Jana Pawła II. Organizatorem festiwalu jest Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie, a tematem jego IX edycji jest hasło „król”.
- 5.03 | Boski (Il divo) reż. Paolo Sorrentino, Francja/Włochy 2008
- 12.03 | Piłat i inni (Pilatusund andere – Ein Film für Karfreitag) reż. Andrzej Wajda, RFN 1971
- 19.03 | Dyktator (The Great Dictator) reż. Charles Chaplin,USA1940
Rok protestu. 1968 w kinie europejskim
Dwanaście filmów europejskich z sześciu krajów pokazuje atmosferę końca lat sześćdziesiątych – rejestrowaną na bieżąco i wspominaną po latach. Instytucje reprezentujące sześć krajów: Polskę, Czechy, Słowację, Niemcy, Francję i Włochy przedstawiają wspólną panoramę tamtego czasu widzianą przez pryzmat filmów fabularnych. Kino lat sześćdziesiątych pokazywało ważną i jednoczącą rolę sztuki: szukania nowych form wyrazu, odważnej estetyki, wyzwalania się z kagańca konwencji stylistycznych. Na tle rewolucyjnego ducha ówczesnego kina dzisiejsze fabuły okazują się zaskakująco tradycyjne. Czy kontrkultura nie przetrwała próby czasu? Niekoniecznie. We współczesnych wspomnieniach tamtych lat wybrzmiewa nuta nostalgii, tęsknoty za rewoltą i zaangażowaną młodzieżą.
- 2.03 | Teoremat (Teorema) reż. Pier Paolo Pasolini, Włochy1968
wprowadzenie: Karol Jóźwiak
- 3.03 | Ptaszki, sieroty i głupcy (Vtáčkovia, siroty a blázni) reż. Juraj Jakubisko, Czechosłowacja/Francja 1969
wprowadzenie: Patrycjusz Pająk
- 4.03 | Chinka (La chinoise) reż. Jean-Luc Godard, Francja 1967
wprowadzenie: Paulina Kwiatkowska
- 9.03 | Zakładnik (Rukojemník) reż. Juraj Nvota, Słowacja 2014
wprowadzenie: Ewa Ciszewska
- 10.03 | Po maju (Après mai) reż. Olivier Assayas, Francja 2012
wprowadzenie: Paulina Kwiatkowska
- 11.03 | Jeśli nie my, to kto (Wer wenn nicht wir) reż. Andres Veiel, Niemcy 2011
wprowadzenie: Ewa Fiuk
- 16.03 | Ręce do góry, reż. Jerzy Skolimowski, Polska 1967
wprowadzenie: Iwona Kurz
- 17.03 | Stokrotki (Sedmikrásky) reż. Věra Chytilová, Czechosłowacja 1966
wprowadzenie: Patrycjusz Pająk
- 18.03 | Podpalacze (Brandstifter) reż. Klaus Lemke, RFN 1969
wprowadzenie: Ewa Fiuk
po projekcji spotkanie z reżyserem
Retrokino. Filmy przedwojenne w nowej odsłonie
Dziesięć milionów klatek filmowych na dwustu kilometrach odrestaurowanych taśm – to bilans prawie siedmioletniej pracy Filmoteki Narodowej nad najstarszymi polskimi filmami fabularnymi. Zostały one poddane restauracji cyfrowej w ramach projektu „Nitrofilm”, którego celem była konserwacja i cyfryzacja tych bezcennych zabytków. Zapraszamy na pokazy wybranych tytułów z kopii poddanej cyfrowej restauracji w nowej jakości obrazu i dźwięku.
Marcowe Retrokino poświęcone jest kobietom i Jadwidze Smosarskiej. Na seanse zapraszamy w każdą niedzielę marca o godzinie 16.00. Prelekcje do filmów wygłoszą filmografowie z FINA – Michał Pieńkowski oraz Grzegorz Rogowski.
- 4.03 | Księżna Łowicka, reż. Janusz Warnecki, Mieczysław Krawicz, Polska 1932
Prelekcja Michała Pieńkowskiego
- 11.03 | Jadzia, reż. Mieczysław Krawicz, Polska 1936
Prelekcja Grzegorza Rogowskiego
- 18.03 | Księżna Łowicka, reż. Janusz Warnecki, Mieczysław Krawicz, Polska 1932
- 25.03 | Jadzia, reż. Mieczysław Krawicz, Polska 1936
Stara miłość nie rdzewieje. Przedwojenne filmy o miłości
W marcu zaprezentujemy komedię Mieczysława Krawicza „Śluby ułańskie” oraz dramat Juliusza Gardana „Wyrok życia”. Gospodarzem cyklu jest Michał Pieńkowski, filmograf z FINA, który opowie widzom o ciekawostkach związanych z filmami i ich realizacją.
Śluby ułańskie, reż. Mieczysław Krawicz, Polska 1934
Wyrok życia, reż. Juliusz Gardan, Polska 1933
Klub Seniora
„Ciao Italia!” to hasło przewodnie trzeciego filmowego sezonu Klubu Seniora w kinie Iluzjon Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, organizowanego w partnerstwie z Włoskim Instytutem Kultury w Warszawie. W ramach cyklu, który potrwa do maja 2018, zaprezentujemy filmy wybitnych włoskich reżyserów, m.in.: Vittorio De Siki, Federico Felliniego, Luchino Viscontiego, Michelangelo Antonioniego czy Giuseppe Tornatore. Każde z comiesięcznych spotkań rozpocznie się miniwykładem, podczas którego nasi widzowie dowiedzą się więcej o tym, jak powstawało prezentowane dzieło, a także co sprawiło, że jego twórcy na zawsze zapisali się na kartach historii kinematografii.
- 22.03 | Rozwód po włosku (Divorzio all'italiana) reż. Pietro Germi, Włochy 1961
Prelekcję przed filmem wygłosi Diana Dąbrowska.
Młodzi gniewni. Młodzieżowy Klub Filmowy
MKF „Młodzi gniewni” działa w kinie Iluzjon od marca 2014 roku jako cykl spotkań organizowanych z myślą o młodzieży ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Klub zrzesza nastoletnich kinomanów, zainteresowanych świadomym odbiorem sztuki filmowej i swobodną dyskusją o kinie.
- 27.03 | Nadejdą lepsze czasy (Something Better to Come) reż. Hanna Polak, Dania/Polska 2014
Prelekcję wygłosi oraz dyskusję po filmie poprowadzi Kaja Klimek
Ukryte. Psychoanalityczne spotkania filmowe
Jaką historię może nam opowiedzieć ciało? Co wyrażamy poprzez ruch i sposób zaistnienia w przestrzeni? Co jest czynnikiem leczącym w wyrażaniu siebie poprzez własne ciało?
Tomer Heymann w filmie „Mr. Gaga” przedstawia biografię i twórczość legendarnego izraelskiego choreografa i tancerza Ohada Naharina. Narrację buduje przede wszystkim osobista historia artysty, przeplatana licznymi fragmentami spektakli i pokazów, ukazująca drogę poszukiwań i doświadczeń Naharina.
Aktywne i swobodne korzystanie z własnego ciała, odnajdywanie nieskrępowanej przyjemności płynącej z ruchu zbliżyło głównego bohatera filmu do sztuki i różnych form tańca. Efektem doświadczeń artysty, jego poszukiwań i zmagań z ograniczeniami było stworzenie własnej grupy tanecznej oraz opracowanie autorskiej formy tańca – „gaga”, polegającej na nieskrępowanym wyrażaniu emocji poprzez ruch. W filmie mierzymy się z różnymi obliczami Naharina, jego pasją i bezkompromisowym dążeniem do perfekcji. Ukazuje się on oczom widzów jako mentor, bezustannie powtarzający uczniom, by uważnie wsłuchiwali się w swoje ciało i codziennie przekraczali jego ograniczenia, jednocześnie wymagający doskonałości i jednomyślności za wszelką cenę. Porusza to kwestię niełatwej relacji, która zawiązuje się między artystą a jego dziełem, choreografem a tancerzem, by w końcu wspólnie i z wzajemnym zaufaniem, tworzyć nową jakość.
- 11.03 | Mr. Gaga, reż. Tomer Heymann, Holandia/Niemcy/Szwecja/Izrael 2015
Dyskusję po filmie poprowadzi filmoznawca i filozof Kuba Mikurda, a gościem specjalnym będzie psychoterapeuta psychoanalityczny Tomasz Tuszewski.
Kultura Dostępna
10 złotych – tyle wystarczy, żeby raz w tygodniu zobaczyć w kinie Iluzjon najciekawsze polskie filmy ostatnich lat. W ramach programu, który jest prowadzony przez Narodowe Centrum Kultury, w każdy czwartek można obejrzeć cenione przez krytyków i nagradzane na międzynarodowych festiwalach filmy polskiej produkcji. W marcu zapraszamy na:
- 1.03 | Habit i zbroja, reż. Paweł Pitera, Polska 2017
- 8.03 | Sztuka kochania. Historia Michaliny Wisłockiej, reż. Maria Sadowska, Polska 2017
- 15.03 | Botoks, reż. Patryk Vega, Polska 2017
- 22.03 | Najlepszy, reż. Łukasz Palkowski, Polska 2017
- 29.03 | Reakcja łańcuchowa, reż. Jakub Pączek, Polska 2017
Mały Iluzjon
Misiowe Poranki to niepowtarzalna okazja do ciekawego, twórczego i rodzinnego spędzenia niedzielnych przedpołudni w kinie Iluzjon. Na początek proponujemy krótki pokaz znanych i cenionych polskich bajek, takich jak „Reksio”, „Bolek i Lolek” i wiele innych. Po projekcji Misiowi Przyjaciele zapraszają do aktywnej rodzinnej zabawy z Misiem. Różnorodność zajęć i dodatkowe atrakcje pozwalają spędzić weekendowe przedpołudnia w miłej, rodzinnej atmosferze. Dodatkowo dzieci dostają na zajęciach Misiowy Paszport, w którym zbierają pieczątki, a po ich skompletowaniu odbierają nagrody z kuferka prezentów od naszych przyjaciół z firmy Granna i z Naszej Księgarni. Zajęcia odbywają się w każdą sobotę o godz. 12.00 i są adresowane do dzieci w wieku od 3 do 7 lat.
Plan zajęć:
- 3.03 | BAJKOWA WYPRAWA RAKIETĄ KOSMICZNĄ
Misiowi Przyjaciele! Ogłaszamy przygotowania do startu rakiety kosmicznej. Przed nami niezapomniana wyprawa wśród gwiezdnych konstelacji, stan nieważkości, burza meteorów i niezapomniane przygody. Zapraszamy do wspólnej kosmicznej rodzinnej zabawy.
- 10.03 | AKADEMIA CYRKOWCÓW
Podczas kolejnego spotkania odwiedzi nas zaprzyjaźniona grupa fantastycznych cyrkowców. Nie zabraknie pokazu sztuki cyrkowej i warsztatów, opartych o elementy pedagogiki cyrku, w której każdy może spróbować swoich sił. Podczas zajęć postaramy się pobudzić kreatywność, wyobraźnię, a jednocześnie zachęcić do aktywności fizycznej i pokonywania własnych barier.
- 17.03 | BARWNE MOTYLE ZABAWY KOLORAMI
Misiowi Przyjaciele wiosna już tuż, tuż. Przyroda budzi się do życia, z tej okazji zapraszamy na wiosenne warsztaty plastyczne podczas których pobawimy się kolorami. Piękne barwne motyle będą inspiracją do wspólnych twórczych rodzinnych zabaw.
- 24.03 | WARSZTATY TWORZENIA WIELKANOCNYCH PALEMEK
Pisanki, kraszanki, drapanki… Nie ma Wielkanocy bez barwnych pisanek, dlatego w ten wyjątkowy czas przypomnimy sobie polskie tradycje wielkanocne. Nie zabraknie świątecznych zabaw i palemek, a będą to dzieła wyjątkowe. Przyroda budzi się do życia, nabiera barw i kolorów dlatego nasze palemki ozdobią tradycyjne samodzielnie wykonane krepinowe kwiaty.
Klasyka Dzieciom
Kino Iluzjon oraz Muzyka Łączy zapraszają serię interaktywnych koncertów rodzinnych z cyklu Mały Iluzjon – Klasyka Dzieciom. Każdy koncert będzie inny. Inny temat, opowieść lub bajka wprowadzi dzieci w świat muzyki. Grana będzie muzyka klasyczna, rozrywkowa i filmowa. Podczas koncertu dzieci mają okazję aktywnie słuchać muzyki poprzez śpiewanie, klaskanie, poruszanie się lub tańczenie oraz granie na instrumentach perkusyjnych. Każdy koncert zawiera interaktywne zabawy muzyczne. Koncerty prowadzone są przez doświadczone instrumentalistki, pedagożki i muzykoterapeutki – Evę Piłat, Annę Martyniuk-Tofiluk i Annę Natalicz.
- 18.03 | Wschodnie muzyczne opowieści
Gościem specjalnym będzie Barbara Medinger, która zagra dla nas na domrze, popularnym na Ukrainie i w Rosji instrumencie ludowym.
Bilety i rezerwacje
Filmy z archiwum Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego: 12 zł (ulgowe) i 14 zł (normalne)
Nowości: 15 zł (ulgowe) i 17 zł (normalne)
Kasa kina: (22) 848 33 33; iluzjon.rezerwacje@fn.org.pl
