Bohaterka festiwalu: Pola Negri
Główną bohaterką tegorocznej edycji Święta Niemego Kina będzie ikona kina przedwojennego – Pola Negri, czyli urodzona w Polsce Barbara Apolonia Chałupiec. Odkryła ją rodzima wytwórnia „Sfinks”, a talent rozwinęła niemiecka „UFA”, dzięki której Negri stworzyła znakomity duet z reżyserem Ernstem Lubitschem. Ich współpraca zaowocowała amerykańskim kontraktem z wytwórnią Paramount, otwierając Poli najjaśniejszy rozdział jej kariery i stawiając ją w jednym szeregu z takimi gwiazdami jak chociażby Greta Garbo, Gloria Swanson czy Mary Pickford. Negri magnetyzowała na ekranie swoją nietuzinkową urodą i skalą talentu. Potrafiła równie dobrze wcielić się w rolę Cyganki, rozbójniczki, hiszpańskiej tancerki czy robotnicy. Ambicją tegorocznej edycji Festiwalu jest przybliżenie widzom fenomenu tej gwiazdy poprzez ukazanie jak najszerszego spektrum jej kreacji.
Program filmowy i muzyczny
Na otwarcie pokażemy film prezentujący narodziny gwiazdy – Bestia z 1917 roku. Produkcja zachowała się jedynie w amerykańskiej wersji eksportowej pt. The Polish Dancer. Jest obecnie najstarszym obrazem z udziałem Poli Negri i jedynym przykładem jej wczesnej kariery. Pokaz Bestii będzie równocześnie polską premierą filmu po zakończonej w 2017 roku restauracji cyfrowej w rozdzielczości 4K. Następnie zaprezentujemy cały wachlarz wcieleń Poli Negri w wydaniu melodramatycznym, komediowym, a nawet futurystyczno-groteskowym. Specjalnie w tym celu sprowadziliśmy unikatowe kopie filmowe z Murnau Stiftung w Wiesbaden, EYE Filmmuseum w Amsterdamie oraz Deutsche Kinemathek w Berlinie. Obok filmów z udziałem naszej bohaterki, pokażemy Przepaść z Dunką Astą Nielsen, do której Pola była wielokrotnie porównywana, Puszkę Pandory z Louise Brooks, która stworzyła w kinie bardzo podobny typ kobiety fatalnej czy film Patsy, w którym Marion Davis fenomenalnie parodiuje archaiczną grę aktorską polskiej gwiazdy.
Obrazy filmowe uzupełni muzyka na żywo, do wykonania której zaprosiliśmy – obok artystów wspomnianych powyżej – Bye Bye Butterfly, Pink Park, Tropikalium, Jędrzeja Łagodzińskiego czy Alberta Karcha. Jako że ta edycja Festiwalu poświęcona jest wyjątkowej bohaterce, bardzo zależało nam na tym, aby również w warstwie muzycznej kobiety odegrały w niej szczególną rolę.
Imprezy towarzyszące
Dla miłośników muzyki rodem z przedwojennej Warszawy – piosenek i pieśni Wiery Gran, Mieczysława Fogga czy Adama Astona – przygotowaliśmy potańcówkę z Warszawską Orkiestrą Sentymentalną. Naszym najmłodszym widzom zaproponujemy wydarzenia familijne połączone z interaktywnym pokazem archiwalnych filmów animowanych z muzyką na żywo. Do projektu zaprosiliśmy artystów: Annę Ługowską, Jakuba Pałysa, Aleksandrę Nykowską Bartosza Ługowskiego oraz Piotra Jarosza.
Spróbujemy również opisać fenomen Poli Negri, jej kariery i zmitologizowanej biografii podczas międzynarodowej konferencji „Pola Negri – aktorka, ikona, legenda”, którą zorganizujemy przy wsparciu polskich filmoznawców z czołowych ośrodków akademickich, we współpracy z festiwalem Le Giornate del Cinema Muto w Pordenone i EYE Filmmuseum w Amsterdamie.
Dodatkowo filmy prezentowane podczas Święta Niemego Kina staną się pretekstem dla prelekcji pełnych nieznanych zakulisowych historii i pikantnych stuletnich skandali z pierwszych stron gazet.
Wystawa
Świętu Niemego Kina towarzyszyć będzie zaproponowana przez Muzeum Kinematografii wystawa "Pola Negri. Legenda kina", która jest jak dotąd najbardziej wyczerpującą i bogatą w archiwalia ekspozycją jaka powstała na temat aktorki. Powstała 10 lat temu we współpracy z wieloma archiwami światowymi, z udziałem osób i instytucji zajmujących się twórczością Negri i niewątpliwie zwraca uwagę na jej niepodważalną wartość merytoryczną.
Jest to wystawa biograficzna, retrospektywna, ukazująca drogę życiową i artystyczną wielkiej gwiazdy światowego kina. Pokazujemy sylwetkę niezwykle popularnej aktorki, która rozpoczęła swoją karierę w epoce kina niemego, z powodzeniem kontynuowała ją w czasach filmu dźwiękowego, zdołała podbić Amerykę, ale dla wielu ludzi zwłaszcza młodych, jest postacią nieznaną.
Wystawa przygotowana została w oparciu o materiały znajdujące się nie tylko w zbiorach polskich archiwów, bibliotek, placówek muzealnych. Dzięki naszym zagranicznym partnerom z Niemiec, Francji, Holandii oraz z USA m.in.: Deutsche Kinemathek, Deutsches Filminstitut, Bundesarchiv, La Cinémathèque française, University of Southern California, Paramount Pictures otrzymaliśmy archiwalia, które po raz pierwszy mogą obejrzeć miłośnicy kina.
Pola Negri zagrała w 63 filmach, w Polsce tylko w 8, większość nakręciła w Niemczech i Stanach Zjednoczonych.
Do tej pory nigdzie nie zgromadzono w jednym miejscu tak wielu różnorodnych materiałów związanych z życiem i twórczością Poli Negri.
Wystawę zaprezentujemy w kinie Iluzjon przy ul. Narbutta 50A oraz w siedzibie FINA przy ulicy Wałbrzyskiej 3/5 na warszawskim Służewie w dniach 19-22 kwietnia 2018.
Kuratorzy wystawy: Krystyna Zamysłowska, Piotr Kulesza
Program Święta Niemego Kina
