W 2009 roku w piwnicy kościoła w Sosnowcu odkryto niewielki, ale bardzo cenny zbiór taśm filmowych z zaginionymi filmami epoki kina niemego. Wśród nich znalazł się Pies Baskerville’ów z 1929 roku. Ostatnią niemą ekranizację opowieści o genialnym detektywie Sherlocku Holmesie odrestaurowaliśmy w FINA w partnerskim projekcie z San Francisco Silent Film Festival. Premierowy pokaz tego sensacyjnego zjawiska, z muzyką na żywo Stefana Wesołowskiego otworzy nasze najważniejsze wydarzenie roku – 16. już Święto Niemego Kina. Sherlock Holmes jako główny bohater, czterydni i kilkanaście filmów niemych z całego świata, do których zagrają znakomici polscy muzycy.
Także przez resztę miesiąca towarzyszyć nam będą kryminalne zagadki w wybranym przez nas przeglądzie filmów o zawiłych śledztwach i słynnych detektywach, ale z późniejszych epok kina. Sięgając do korzeni gatunku, wracamy do Fritza Langa, reżysera przełomowego M – morderca z 1931 roku, będzie też Sokół maltański i ukazana w Pułapce Jeana Delannoya jedna ze spraw słynnego komisarza Maigret (w tej roli Jean Gabin). Nie mogło też zabraknąć znakomitej,filmowej adaptacji powieści Agathy Christie – Morderstwo w Orient Ekspresie w reżyseriiSidneya Lumeta.
Im bardziej przerażający jest świat, o którym opowiada artysta, tym wyraźniej powinien być widoczny przeciwstawiony mu ideał – inaczej życie stanie się niemożliwe – pisał Andriej Tarkowski. To właśnie z okazji rocznicy urodzin tego uznanego za jednego z najwybitniejszych reżyserów w historii kina, przypominamy trzy filmy z jego filmografii: Solaris, Stalker oraz jego najbardziej osobiste dzieło – Zwierciadło.
Mimo że nazwisko Komeda najbardziej kojarzy się z jazzem, jego kompozycje filmowe towarzyszyły od drugiej połowy lat 50. ważnym nurtom i przełomom w polskim kinie. Utwory napisane do etiud Romana Polańskiego objawiły Komedę jako artystę niezwykle utalentowanego i wrażliwego na materię opowiadania. Nie bez powodu jego muzyka miała niebawem towarzyszyć filmom kształtującym polską wersję nowej fali: Niewinnym czarodziejom, Do widzenia, do jutra... i Nożowi w wodzie. Chcąc uczcić 50. rocznicę śmierci Krzysztofa Komedy pokażemy te właśnie tytuły, a także kilka krótkometrażowych obrazów z jego muzyką.
„Do widzenia, do jutra...” (1960), reż. Janusz Morgenstern
źródło: Fototeka FINA
Seans sacrum – chwila refleksji nad najtrudniejszymi pytaniami dotykającymi metafizyki i duchowości; filmy, w których strefa sacrum przenika się z profanum. W legendarnej Siódmej pieczęci Ingmara Bergmana, epoka średniowiecza w okresie pustoszącej wszystko zarazy, staje się dla reżysera tłem filozoficznych rozważań na uniwersalne i ponadczasowe tematy życia i śmierci, wiary i zwątpienia, poszukiwania sensu istnienia. W Nazarinie Luis Buñuel opowiada o losach księdza wiernego ideałom Ewangelii, który w swoisty sposób powtarza żywot Chrystusa. Arcydzieło indyjskiego kina: Droga do miasta z 1955 roku to uniwersalna opowieść o człowieku i człowieczeństwie, marzeniach i próbie określenia kim jesteśmy. Piętno śmierci Kurosawy mówi o głębokiej potrzebie odnalezienia sensu istnienia w obliczu zbliżającej się śmierci. Niebo nad Berlinem Wendersa, w całości utkane z poetyckich metafor i odniesień, zawiera głęboką metaforę ludzkiego istnienia i jego różnych odcieni. W Koyaanisqatsi w zwariowanym tempie widzimy nasze „życie poza równowagą”.
Trochę też o tym w kwietniowej edycji Najlepsze z najlepszych Millennium Docs Against Gravity. Film Zjadanie zwierząt, to budząca wiele emocji i dyskusji opowieść o początkach końca hodowli przemysłowej.
A z nowości? Girl – historia 15-letniej Lary, marzącej o wydostaniu się z chłopięcego ciała, w którym uwięziona jest wrażliwa dziewczyna, dokument ukazujący zaskakująco intymny obraz prywatnego życia dżihadysów i ich dzieci – O ojcach i synach Talala Derkiego. Nagrodzone Złotą Palmą na zeszłorocznym festiwalu w Cannes Złodziejaszki Hirokazu Koreedy – przepiękna opowieść o rodzinie, dawaniu dobra, szczęściu i miłości. Mroczny polski thriller Ciemno prawie noc Borysa Lankosza – adaptacja bestsellerowej powieści Joanny Bator ze wspaniałą rolą Magdy Cieleckiej. Kapitan – kontrowersyjna, gorąco komentowana na światowych festiwalach opowieść o ostatnich dniach wojny i losach niemieckiego żołnierza, który podszywając się pod zbrodniarza, powoli przejmuje jego tożsamość. Na koniec film, który niczym przez tajemniczy labirynt, prowadzi nas przez Budapeszt u progu XX wieku, wtedy wciąż jedną z najważniejszych metropolii Europy; perłę austro-węgierskiego imperium – nostalgiczny i stylowy Schyłek dnia reżysera słynnego Syna Szawła – László Nemesa.
„Schyłek dnia” (2018), reż. László Nemes, mat. promocyjny
Więcej propozycji filmowych w kwietniu, pomiędzy Świętem Niemego Kina a Świętami Wielkanocnymi nie potrafiliśmy zmieścić.
Zapraszamy!
Bilety i rezerwacje
Filmy z archiwum Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego: 12 zł (ulgowe) i 14 zł (normalne)
Nowości: 15 zł (ulgowe) i 17 zł (normalne)
