Choć najbardziej klasyczne filmy gangsterskie w historii kina – od „Małego Cezara” (1931) po „Chłopców z ferajny” (1990) – powstawały w Ameryce, to jednak gatunek ten bujnie rozwijał się również nad Sekwaną. Zainspirowani amerykańskim kinem Francuzi wnieśli nową jakość do gatunku – filmy z takimi aktorami jak Jean Gabin, Alain Delon czy Jean-Paul Belmondo łączyły w sobie narracyjną sprawność z atmosferą egzystencjalnej zadumy.

W ramach mini-przeglądu w Iluzjonie pokażemy sześć słynnych dzieł francuskich rozgrywających się w środowisku przestępczym. Najstarszy z nich, „Pépé le Moko” Juliena Duviviera (1937) łączy elementy kryminału, melodramatu i filmu psychologicznego. Ta opowieść o paryskim przestępcy (w tej roli Jean Gabin) ukrywającym się w algierskich slumsach bywa uznawana za prekursorską wobec nurtu realizmu poetyckiego. Jeana Gabina zobaczymy również w kolejnym dziele prezentowanym w Iluzjonie, nieco dziś zapomnianym przeboju sprzed lat „Nie dotykać łupu” (1954) Jacquesa Beckera, opowiadającym o starzejących się gangsterach planujących ostatni wielki skok. Następny obraz, „Rififi” (1955) Julesa Dassina, nazwany przez Adama Garbicza i Jacka Klinowskiego „najlepszym filmem gatunku w latach pięćdziesiątych”,  opowiada o precyzyjnie zaplanowanym włamaniu do sklepu jubilerskiego. Trwająca kilkadziesiąt minut sekwencja włamania na stałe weszła już do historii kina i do dziś wydaje się niedoścignionym wzorcem dla twórców heist movie.

W przeglądzie nie mogło oczywiście zabraknąć filmów z największym francuskim gwiazdorem gatunku – Alainem Delonem. W „Klanie Sycylijczyków” (1969) Henri Verneuila aktor zagrał korsykańskiego złodzieja współpracującego z mafią przy skoku na jubilera. W rolę patriarchy klanu wcielił się Jean Gabin, który zagrał razem z Delonem również w innym filmie, który przypomnimy – w „Dwóch ludziach z miasta” (1973) José Giovanniego, opowieści o gangsterze próbującym po wyjściu z więzienia zerwać ze środowiskiem przestępczym. Delona zobaczymy ponadto w słynnym „W kręgu zła” (1970) w reżyserii mistrza gatunku Jean-Pierre’a Melville’a. Znakomity pod względem narracyjnym kryminał opowiada o próbie kradzieży biżuterii.

Zapraszamy do kina!