Gdańsk '82 | Festiwal, który się nie odbył

Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny zaprasza w dniach 3 – 9 września 2022 roku do kina Iluzjon na GDAŃSK’82. Festiwal, który się nie odbył. Zaprezentujemy filmy, które po wprowadzeniu stanu zostały wycofane z dystrybucji i odłożone na półki. Przez lata czekały na premierę lub nie doczekały się jej nigdy.

W Iluzjonie pokażemy tytuły, które mogłyby tworzyć program Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1982 roku, m.in.: Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego, Przypadek Krzysztofa Kieślowskiego czy Kobietę samotną Agnieszki Holland. Przypomnimy zapomniane już projekty oraz porozmawiamy o tym, dlaczego warto przywracać je szerokiej pamięci. Wspólnie przyjrzymy się temu co półkowniki mogą nam powiedzieć o przeszłości, a także o teraźniejszości oraz jakie tropy interpretacyjne możemy w nich dziś odnaleźć.

W trakcie festiwalu dostępny będzie wydany specjalnie z tej okazji katalog zawierający opisy filmów, ich zagadnienia problemowe oraz tekst kolaudacji Przesłuchania. We foyer kina przez miesiąc będzie można oglądać wystawę plakatów filmowych z lat 80., oraz zwycięskich prac konkursowych. Imprezę zwieńczy koncert legandarnego zespołu Lecha Janerki.


W kinie Iluzjon zaprezentujemy filmy związane z gorącym okresem przemian społeczno- politycznych, w jaki weszła Polska po sierpniu 1980. Zdecydowana większość tych tytułów stanowiłyby program Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w 1982 roku. Profesor Tadeusz Lubelski określił ten okres w kinie genialnym sezonem. Przyniósł on przede wszystkim głośne Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego z najlepszą rolą Krystyny Jandy – najbardziej ostry i dotkliwy dla władzy film, którego premiera odbyła się już w nowym ustroju. Andrzej Wajdy zrealizował Dantona, opowiadającego o dyktaturze za Rewolucji Francuskiej, z  pierwszorzędnym portretem Maksymiliana Robespierre’a w interpretacji Wojciecha Pszoniaka, niepokojąco podobnego do generała Jaruzelskiego. To także Kobieta samotna Agnieszki Holland – gorzkie rozliczenie obietnic poprawy ludzkiego losu, jakie obiecywał socjalizm, z genialnymi kreacjami Marii Chwalibóg i Bogusława Lindy. Wreszcie Wielki bieg Jerzego Domaradzkiego o propagandowej imprezie z lat pięćdziesiątych i manipulacjach jej organizatorów. Nawet Andrzej Barański, piewca prowincji, mistrz malowanego z bliska portretu bohaterów, nakręcił wtedy film o politycznym wydźwięku.

Obok obrazów portretujących lata pięćdziesiąte, jak PrzesłuchanieWielki biegNiech cię odleci mara, zaprezentujemy te opowiadające o współczesności, z Kobietą samotną na czele i  Przypadkiem Krzysztofa Kieślowskiego, zadającym pytanie o to, czy nasz los jest determinowany zewnętrznie. Oba filmy po rekonstrukcji cyfrowej wzbogacone zostały o te sceny, które  w latach 80. wycięła cenzura. Współczesne filmy obrazują już nie moralny niepokój, ale rozpacz ich bohaterów. To Krzyk Barbary Sass z kreacją Doroty Stalińskiej, Odwet Tomasza Zygadły, Gry i zabawy Tadeusza Junaka (warszawska premiera filmu, o który upomniano się po latach, odbędzie się podczas festiwalu GDAŃSK ’82), Prognoza pogody Antoniego Krauzego, Wigilia’81 Leszka Wosiewicza, Klakier Janusza Kondratiuka.

Zaprezentujemy także trzy filmy, poruszające, po latach milczenia, zakazane tematy. Przede wszystkim Austerię Jerzego Kawalerowicza, opowiadającą o odchodzącym w XX wieku świecie tradycyjnej żydowskiej kultury, ze sceną zapowiadającą Zagładę; Dolinę Issy Tadeusza Konwickiego – film o Czesławie Miłoszu, który w 1980 roku dostał Nagrodę Nobla, ale i o  wielokulturowych Kresach, kraju lat dziecinnych obu artystów; Limuzynę Daimler-Benz Filipa Bajona o życiowych wyborach, podejmowanych pod silną presją nowej ideologii, oraz o  przeciwstawionych sobie żywiołach: polskim i niemieckim. Dziś to może dziwić, ale wówczas poruszanie tych tematów nie było oczywiste, a pojawienie się takich filmów stanowiło dowód na wyraźną odwilż polityczną, jaka nastąpiła w tzw. Karnawale Solidarności (od sierpnia 1980 do grudnia 1981).

Zapraszamy do kina Iluzjon na pokazy filmów, debaty na  z twórcami, czytanie kolaudacji Przesłuchania, podczas której doszło do dramatycznej rozmowy, dobrze oddającej ówczesny podział społeczny i na wykład Profesora Krzysztof Kornackiego o kinie lat 80. Festiwal zakończy koncert Lecha Janerki, legendy lat 80., artysty, który w swoich tekstach krytykował rzeczywistość PRL oraz panujący reżim. Podczas Festiwalu dostępny będzie katalog, wydany z  tej okazji, a w nim omówienia filmów, artykuły problemowe oraz tekst kolaudacji Przesłuchania. W foyer kina przez miesiąc będzie można oglądać wystawę plakatów filmowych z lat osiemdziesiątych, a także prace, które zwyciężyły w zorganizowanym przez nas konkursie.



projekcje w ramach cyklu

03.09.2022, godz 15:30
Sala Stolica
    
03.09.2022, godz 15:30
Sala Stolica
Kronika Wstęp wolny
03.09.2022, godz 16:00
Sala Stolica
Kronika Wstęp wolny
03.09.2022, godz 17:00
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
03.09.2022, godz 19:00
Sala Stolica
Kronika Wstęp wolny
03.09.2022, godz 20:00
Sala Stolica
Informacje dodatkowe Prowadzenie: Mateusz Werner
Kronika Wstęp wolny
04.09.2022, godz 15:00
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
04.09.2022, godz 16:35
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
04.09.2022, godz 18:30
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
04.09.2022, godz 20:15
Sala Stolica
Informacje dodatkowe Prowadzenie: Mikołaj Mirowski | Wśród gości: Ewa Domańska, Filip Bajon, Piotr Bajor, Jerzy Łukaszewicz
Kronika Wstęp wolny
05.09.2022, godz 16:00
Sala Mała Czarna
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z taśmy 35 mm | English friendly | Pokaz dodatkowy
    
05.09.2022, godz 17:30
Sala Mała Czarna
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z taśmy 35 mm | Pokaz dodatkowy
    
05.09.2022, godz 19:10
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z taśmy 35 mm | Warszawska premiera filmu
    
05.09.2022, godz 20:30
Sala Stolica
Informacje dodatkowe Prowadzenie: Michał Dondzik | Wśród gości: Małgorzata Potocka, Jacek Zygadło, Krzysztof Zanussi
Kronika Wstęp wolny
06.09.2022, godz 16:00
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
06.09.2022, godz 16:00
Sala Mała Czarna
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
06.09.2022, godz 17:40
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
06.09.2022, godz 19:30
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
06.09.2022, godz 21:00
Sala Stolica
Kronika Wstęp wolny
07.09.2022, godz 16:00
Sala Mała Czarna
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z taśmy 35 mm | Pokaz dodatkowy
    
07.09.2022, godz 17:00
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z taśmy 35 mm
    
07.09.2022, godz 18:50
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z taśmy 35 mm
    
07.09.2022, godz 20:30
Sala Stolica
Informacje dodatkowe Prowadzenie: Michał Dondzik | Wśród gości: Ewa Błaszczyk, Jerzy Domaradzki, Andrzej Barański
Kronika Wstęp wolny
08.09.2022, godz 15:00
Sala Stolica
Informacje dodatkowe Prowadzenie: Mikołaj Mirowski, redaktor naczelny pisma | Wśród gości: Natasza Korczarowska-Różycka, Krzysztof Kornacki, Paweł Jaskulski
Kronika Wstęp wolny
08.09.2022, godz 16:00
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
08.09.2022, godz 18:00
Sala Stolica
Informacje techniczne Brak możliwości rezerwacji miejsc
Kronika Projekcja z nośnika DCP
    
08.09.2022, godz 20:15
Sala Stolica
Informacje dodatkowe Rozmowę prowadzi Mateusz Werner | Wśród gości: Bogusława Pawelec, prof. Krzysztof Kornacki
Kronika Wstęp wolny
09.09.2022, godz 19:00
Sala Stolica