Wstrząsające wydarzenia września 1939 roku – najazd Niemców na Polskę i wkroczenie na teren Rzeczypospolitej Armii Czerwonej – były wielokrotnie portretowane przez pisarzy, poetów i filmowców, którzy próbowali pokazać koniec starego świata i oddać głęboką traumę, jakiej doświadczyło polskie społeczeństwo w obliczu agresji obcych mocarstw. Motyw doświadczenia wojennego zdominował polskie kino po 1945 roku, choć z powodów cenzuralnych niektóre tematy doczekały się filmowego przedstawienia dopiero po 1989. W 83. rocznicę wybuchu II wojny światowej przypomnimy Państwu cztery wybrane filmy – zarówno starsze, jak i nowsze – opisujące tragiczne historyczne wydarzenia.

Na początku miesiąca zobaczą Państwo Westerplatte (1967) Stanisława Różewicza oraz Jutro idziemy do kina (2007) Michała Kwiecińskiego. Surowy, mocno realistyczny, a jednocześnie znakomity pod względem artystycznym film Różewicza przedstawia obronę Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte we wrześniu 1939. Dramat Kwiecińskiego skupia się natomiast na codziennym życiu grupki młodych ludzi – maturzystów z 1938 roku – które zostaje gwałtownie zaburzone w momencie wybuchu wojny.

W połowie miesiąca zaprezentujemy Sąsiadów (1969) Aleksandra Ścibora-Rylskiego i Generała Nila (2008) Ryszarda Bugajskiego. Niesłusznie zapomniany, niezwykle interesujący film Ścibora-Rylskiego osnuty jest na tle wydarzeń bydgoskiej „krwawej niedzieli” (3-4 września 1939 roku). Obraz Bugajskiego przedstawia natomiast ostatnie lata życia Augusta Emila Fieldorfa, dowódcy Kedywu AK, prześladowanego po 1945 roku przez komunistyczną władzę.  Mamy nadzieję, że wybrane filmy - opisujące odmienne wojenne doświadczenia i utrzymane w nieco innych konwencjach - pozwolą Państwu spojrzeć na tragiczne wydarzenia z różnych perspektyw.