Danuta Szaflarska (1915-2017), jedna z najbardziej znanych i lubianych polskich aktorek filmowych i teatralnych, wzbudzała powszechny podziw nie tylko dzięki swoim kreacjom aktorskim, lecz przede wszystkim skalą aktywności zawodowej. W ostatnich kilkunastu latach obserwowaliśmy jej wielki filmowy comeback, artystka była też stale obecna na deskach teatralnych. Wielu reżyserów już na etapie scenariuszy tworzyło postaci z myślą właśnie o niej – najlepszym przykładem jest długoletnia współpraca aktorki z Dorotą Kędzierzawską. Niezapomniana kreacja Szaflarskiej w „Pora umierać” (2007) została nagrodzona Złotą Kaczką, Orłem oraz nagrodą za pierwszoplanową rolę na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Danuta Szaflarska ukończyła Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej. Debiutowała w Wilnie, grając do 1941 r. w Teatrze na Pohulance. Po zajęciu Litwy przez Niemców, będąc już w Warszawie, zaangażowała się w działalność Teatru Podziemnego i Teatru Frontowego AK. Tuż po wojnie Szaflarska zadebiutowała w filmie „Dwie godziny” (1946) Stanisława Wohla i Józefa Wyszomirskiego. W tym samym roku zagrała u boku Jerzego Duszyńskiego w „Zakazanych piosenkach” Leonarda Buczkowskiego. Rola przyniosła jej wielką popularność, otwierając drzwi do kariery filmowej. W 1948 r. Buczkowski zaprosił ją do udziału w swojej kolejnej produkcji ‒  filmie „Skarb”, w którym ponownie wystąpiła z Jerzym Duszyńskim, zapewniając sobie pozycję prawdziwej gwiazdy filmowej i pierwszej amantki odradzającej się kinematografii. W następnych latach wystąpiła w kilkudziesięciu filmach, m.in. w „Dziś w nocy umrze miasto” Rybkowskiego i „Ludziach z pociągu” Kutza (oba z 1961 r.) oraz „Głosie z tamtego świata” (1962) Różewicza. Równolegle występowała w teatrze Erwina Axera. Od lat 80. wcielała się w postaci starszych kobiet, ciepłych i opiekuńczych, obdarzonych życiową mądrością, powściągliwością i dystansem do świata. Wystąpiła u Konwickiego w „Dolinie Issy” (1982), w „Księdze wielkich życzeń” (1997) Kryńskiego, „Tygodniu z życia mężczyzny” (1999) Stuhra, „Żółtym szaliku” (2000) Morgensterna. Portrety bohaterek konfrontujących swój los z fenomenem zła stworzyła w „Korczaku” (1990) Wajdy, a także dwóch filmach Doroty Kędzierzawskiej, „Diabły, diabły” (1991) i „Nic” (1998), oraz w dramacie „Pożegnanie z Marią” (1993) w reż. Filipa Zylbera, zrealizowanym na podstawie prozy Tadeusza Borowskiego. Wystąpiła też w roli babci Janosika w filmie i serialu Kasi Adamik i Agnieszki Holland „Janosik. Prawdziwa historia” (2009). W 2012 r. Dorota Kędzierzawska zrealizowała „Inny świat”, film dokumentalny poświęcony aktorce, która w barwny i ciekawy sposób opowiedziała o czasach swojego dzieciństwa, młodości i początkach aktorskiej kariery. Od 2010 r. należała do zespołu TR Warszawa, z którym stworzyła m.in. spektakl „Między nami dobrze jest” (2014) w reżyserii Grzegorza Jarzyny. To znakomite i wielokrotnie nagradzane przedstawienie zostało także sfilmowane i znalazło się w regularnej dystrybucji kinowej. W 2013 r. Szaflarska otrzymała Polską Nagrodę Filmową Orły za osiągnięcia życia. Była pierwszą aktorką wyróżnioną przez Akademię w tej kategorii.

Od 1 do 30 kwietnia 2017 zapraszamy do kina Iluzjon na retrospektywę poświęconą postaci Danuty Szaflarskiej. W programie, który zawiera 30 tytułów, znalazły się zarówno te bardziej, jak i mniej znane obrazy z jej bogatej filmografii. Przeglądowi towarzyszy wystawa fotosów, która będzie dostępna do końca miesiąca w foyer kina.

Partner cyklu: Studio Filmowe KADR