Gus Van Sant jest reżyserem, który łączy dwa pozornie przeciwstawne światy – z jednej strony jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych twórców kina niezależnego, z drugiej cieszy się ogromną popularnością wśród szerokiej rzeszy odbiorców. Otwarcie deklarujący swój homoseksualizm, jest też czołowym przedstawicielem New Queer Cinema. W swoich filmach skupia się na losach outsiderów i wyrzutków, ludzi wyalienowanych i prześladowanych, zepchniętych na margines społeczeństwa z powodu pochodzenia, rasy lub orientacji seksualnej. Już od wczesnych lat szkolnych kierował swoje zainteresowania w stronę sztuki. Zamiłowanie do malarstwa ustąpiło jednak miejsca fascynacji kinem. Swój pierwszy film fabularny – gejowski dramat „Mala Noche” – nakręcił za pieniądze, które zaoszczędził pracując w nowojorskiej agencji reklamowej. Obraz odniósł duży sukces i został uznany za najlepszy niezależny film roku. Kolejne dzieło Van Santa to „Drugstore Cowboy”. Spotkało się ono z aplauzem ze strony krytyki, co w konsekwencji umożliwiło reżyserowi realizację filmu, który utorował mu drogę do międzynarodowej sławy – chodzi o kultowy dramat „Moje własne Idaho”, z niezapomnianymi rolami Keanu Reevesa i przedwcześnie zmarłego Rivera Phoenixa. Po ugruntowaniu swojej pozycji artystycznej podjął próbę podboju kina popularnego. Po kilku mniej znaczących przedsięwzięciach odniósł spektakularny sukces dzięki oscarowemu filmowi „Good Will Hunting”, po którym przyszła jednak nie mniej spektakularna klapa eksperymentalnego remake’u „Psychozy” Alfreda Hitchcocka. Reżyser powrócił do kina niezależnego, tworząc tzw. trylogię śmierci, na którą składają się filozoficzny film drogi „Gerry”, nagrodzony Złotą Palmą „Słoń” oraz inspirowane losami Kurta Cobaina „Ostatnie dni”. W 2008 roku ponownie zapisał się w historii kina, kręcąc obsypany nagrodami dramat biograficzny „Milk”. Film ten, łączący kontrowersyjny i ważny społecznie temat z hollywoodzkim stylem realizacji, to kwintesencja twórczości Gusa Van Santa – reżysera balansującego na granicy kina artystycznego i popularnego, a zarazem wrażliwego, zaangażowanego obserwatora rzeczywistości.