Godzilla

Czołówka

Tytuł oryg.:
Gojira
Rodzaj:
Film fabularny
Kraj produkcji:
Japonia
Rok produkcji:
1954
Reżyseria:
Ishirô Honda
Scenariusz:
Takeo Murata, Ishirô Honda
Scenografia:
Satoshi Chuko, Takeo Kita
Montaż:
Kazuji Taira
Muzyka:
Akira Ifukube
Operator:
Masao Tamai
Obsada:
Fuyuki Murakami, Takashi Shimura, Akira Takarada, Momoko Kôchi, Akihiko Hirata
Czas trwania:
96 min.

Opis filmu


W czasie wyprawy naukowej na jedną z japońskich wysp grupa uczonych napotyka jaszczura, obudzonego w wyniku wybuchu bomby wodorowej. Potwór rozpoczyna swój niszczycielski marsz na współczesną metropolię.

„Godzilla” to prekursor wszystkich monster movies, ale przede wszystkim niezwykle ludzki i melancholijny dramat nakręcony w Japonii w czasach, gdy kraj wciąż odczuwał skutki ataku nuklearnego i testów bomby H. Honda w śmiały sposób umieszcza swój film na tle toczącej się dyskusji na temat użycia wojny nuklearnej. Nakręcony zaledwie 9 lat po Hiroszimie i Nagasaki zawiera głęboką krytykę bomby atomowej jako broni militarnej.

Reżyser Ishirō Honda sfilmował tokijski szał Godzilli, aby odzwierciedlić bombardowania atomowe Hiroszimy i Nagasaki, stwierdzając "gdyby Godzilla był dinozaurem lub jakimś innym zwierzęciem, zostałby zabity przez jedną kulę armatnią. Ale gdyby był równy bombie atomowej, nie wiedzielibyśmy, co zrobić. Zastosowałem więc cechy bomby atomowej do Godzilli”. Producent filmu Tomoyuki Tanaka przyznawał, że "tematem filmu, od początku, był terror bomby. Ludzkość stworzyła bombę, a teraz natura miała się zemścić na ludzkości."

1 marca 1954 roku, zaledwie kilka miesięcy przed nakręceniem filmu, japoński statek rybacki "Lucky Dragon No. 5" został obsypany radioaktywnym opadem z przeprowadzonego przez wojsko amerykańskie 15-megatonowego testu bomby wodorowej "Castle Bravo" na pobliskim atolu Bikini. Połów statku został skażony, wywołując w Japonii panikę na temat bezpieczeństwa spożywania ryb, a załoga zachorowała, przy czym jeden członek załogi ostatecznie zmarł na chorobę popromienną. Wydarzenie to doprowadziło do powstania dużego i trwałego ruchu antynuklearnego.

Otwierająca film scena jest bezpośrednim odniesieniem do wydarzenia i miała silny wpływ na japońskich widzów, których pamięć o eksplozji była wciąż żywa. Pośród odniesień do skażenia nuklearnego, obecności opadów, schronów przeciwbombowych i spalonego Nagasaki, gigantyczny, hiperdestrukcyjny jaszczur wynurza się z głębi Zatoki Tokijskiej. Bomba wyzwala agresję Godzilli, uruchamiając w niewinnym jurajskim stworzeniu siłę pierwotnego zniszczenia.

Na początku rozważano stworzenie potwora przypominającego goryla lub wieloryba, ze względu na nazwę "Gojira" (połączenie japońskich słów oznaczających goryla i wieloryba), ale ostatecznie zdecydowano się na projekt przypominający dinozaura. Ten radioaktywny gad okazał się wielkim filmowym potworem okresu po II wojnie światowej i największą gwiazdą, jaką kiedykolwiek wyprodukował japoński przemysł filmowy. „Godzilla” to najdroższy film, jaki kiedykolwiek powstał w Japoni. Kosztował prawie milion dolarów, czyli dziesięć razy więcej niż przeciętny japoński film fabularny.

Spektakl totalnej destrukcji Godzilli doskonale uzewnętrznił lęki epoki, żyjace w najgłębszych zakamarkach zbiorowej nieświadomości. Potwór może początkowo wydawać się "obcym", ale ostatecznie jest doświadczany jako nieodłączny element nowej tożsamości narodowej Japonii. Godzilla połączył przeszłość z przyszłością, to co japońskie z tym co obce, agresora z ofiarą. Niszczycielskie impulsy, które doprowadziły do wojny na Pacyfiku i zbombardowania Japonii, zostają uzewnętrznione, a następnie ponownie przyjęte jako dowód męczeństwa Japonii. Niektórzy uważali Godzillę za mściwego ducha zamęczonych, martwych żołnierzy. Pod pewnymi względami Godzilla okazała się filmem patriotycznym – symbolem powojennego odrodzenienia Japonii, cudem ekonomicznym i umocnieniem narodowego "ja" w superkolosalnym opakowaniu. Jako rozrywka popularna, stanowił przerwę w długim okresie mobilizacji przemysłu filmowego, kiedy to służył on najpierw japońskiemu militaryzmowi, a następnie interesom amerykańskich okupantów. I jako taki stał się zaraźliwym hitem, pojawiając się w dwudziestu ośmiu sequelach w ciągu czterdziestu lat.

Oceń film




Galeria


Plakat