Czołówka
- Tytuł oryg.:
- Marcowe migdały
- Rodzaj:
- Film fabularny
- Kraj produkcji:
- Polska
- Rok produkcji:
- 1989
- Reżyseria:
- Radosław Piwowarski
- Scenariusz:
- Radosław Piwowarski
- Scenografia:
- Roman Wołyniec
- Kostiumy:
- Jolanta Grzenda
- Montaż:
- Irena Choryńska
- Muzyka:
- Stanisław Syrewicz
- Operator:
- Zdzisław Najda
- Obsada:
- Małgorzata Piorun, Monika Bolibrzuch, Robert Kowalski, Robert Gonera, Maciej Orłowski, Olaf Lubaszenko, Hanna Skarżanka, Igor Przegrodzki
- Czas trwania:
- 89 min.
Opis filmu
Najbardziej znany polski film fabularny opowiadający o marcu 1968 roku, nakręcony w atmosferze politycznego przełomu końca lat osiemdziesiątych. Zdjęcia realizowane były w 1989 roku, premiera odbyła się już w 1990 roku. Radosław Piwowarski przedstawia własne pokolenie – uczniów ostatniej klasy liceum, którzy w 1968 roku dopiero wkraczali w dorosłość.
Akcja rozgrywa się w fikcyjnym miasteczku Lublim. Mimo że wydarzenia w Warszawie – protesty studentów przeciwko zdjęciu „Dziadów” z afisza – obecne są jedynie w tle, to polityka nie oszczędza młodych bohaterów na prowincji. Tomek, współtwórca szkolnej gazetki, próbuje bronić się przed cenzurą. Uczniowie wysyłani są na manifestacje w obronie Gomułki. Marcyś musi wyjechać z Polski ze względu na „semickie” pochodzenie. Sytuacja zagęszcza się, gdy w lokalnej gazecie ukazuje się donos: relacja z klasowej prywatki. Jej uczestnicy oskarżani są o udział w orgiach „bananowej młodzieży” oraz kultywowanie „niepolskich” i „niekatolickich” tradycji. Tekst zatytułowany jest „Na syjonistyczną nutę”. Marcyś, który do tej pory nie przywiązywał wagi do swoich korzeni, zaczyna rozumieć, że jego czas w Lublimie się kończy. Krótko później Tomek wiesza w szkolnej gablocie zdjęcie gołej pupy Oli, wypiętej w stronę partyjnych dygnitarzy. Szkolne dochodzenie w tej sprawie to przypowieść na temat peerelowskich metod politycznych. Konflikt pokoleń przeplata się tu z konfliktem politycznym: uczniowie to w większości idealiści, wśród nauczycieli i rodziców nie brakuje zaś cyników. Na tym tle wyjątkową postacią jest dziadek Tomka – dawniej legionista, dziś wierny słuchacz radia Wolna Europa.
Bohaterowie żyją niejako w zawieszeniu. Doświadczają pierwszych poważnych miłości, zakrapianych prywatek i tańca w rytm rock and rolla. Jednocześnie na polskiej prowincji dogania ich polityka, z którą nie potrafią sobie poradzić. Dramat pokolenia wyłania się w słowach piosenki „Ta nasza młodość, co nie ustoi zbyt długo”, która towarzyszy scenie wyjazdu Marcysia.
Opis organizatora, tekst: Magdalena Saryusz-Wolska