Lalka

Czołówka

Tytuł oryg.:
Die Puppe
Rodzaj:
Film
Kraj produkcji:
Niemcy
Rok produkcji:
1919
Reżyseria:
Ernst Lubitsch
Scenariusz:
Ernst Lubitsch, Hanns Kräly
Operator:
Theodor Sparkuhl, Kurt Waschneck
Obsada:
Ossi Oswalda, Max Kronert, Herman Thiming, Victor Janson, Karga Köhler
Czas trwania:
68 min.

Opis filmu

„Lalkę” rozpoczyna prolog z udziałem samego Lubitscha. Z ogromnej skrzyni z zabawkami reżyser wyciąga kolejne elementy i układa je na kartonowej scenie: przed chatą na szczycie wzgórza umieszcza dwie zastygłe lalki, które nagle ożywają. Są nimi maminsynek Lancelot i jego mamka. Lancelot nagle przewraca się i ześlizguje do stawu. Uratowany, ze łzami w oczach błaga słońce, by wyszło zza chmur i go osuszyło. Słońce przystaje na prośbę młodzieńca.

Fabuła filmu jest dość prosta: Lancelota przeraża płeć piękna, ale jego wujek upiera się, że chłopiec musi się ożenić. Mnisi proponują rozwiązanie – Lancelot nabywa naturalnej wielkości ożywioną lalkę i przedstawia ją jako swoją narzeczoną, unikając w ten sposób kłopotliwej konieczności spełnienia żądania. Plan się komplikuje, gdy miejsce zepsutej lalki zajmuje uwodzicielka z krwi i kości…

Pod niewinną bajką kryje się komedia erotyczna, tak charakterystyczna dla kina Lubitscha. Jak napisał Theodore Huff w 1947 roku: „Lubitsch wykrystalizował nowe podejście do seksu. Nie jest ono już tajemniczą siłą, wielką ekstatyczną namiętnością czy uszlachetniającym duchowym przeżyciem, ale zwyczajną, przyjemną rozrywką”, a w przypadku tego filmu – także dobrym żartem. Dowcip „Lalki” opiera się na ruchu kamery, montażu oraz  aktorach. Lubitsch zaangażował do tej produkcji bezbłędną obsadę. Scena z zabawką najwyraźniej rozbroiła krytykę, ponieważ jedyne oburzenie moralne wywołane w Niemczech wynikało z niepochlebnego, choć komicznego wizerunku chciwych mieszkańców klasztoru. Amerykańscy cenzorzy potraktowali „Lalkę” znacznie ostrzej: film został zakazany w Nowym Jorku i był dystrybuowany jedynie w ograniczonym zakresie, w niewielkich kinach studyjnych. Zmienny w stosunku do własnych dzieł Lubitsch często podkreślał, że „Lalka” jest jego ulubionym filmem. Na krótko przed śmiercią w 1947 roku napisał, że w całym jego dorobku jest to najbardziej „einfallsreichsten” – pomysłowy, oryginalny i pełen wyobraźni film.

David Robinson

Oceń film




Galeria