Głównym bohaterem filmu jest Wacław Kawanias - kasjer bankowy, który przed laty zakochał się w pięknej Melanii. Dziewczyna jednak woli oficera huzarów, karciarza i hulakę o wiele mówiącym pseudonimie „Walet pikowy”. Rozgoryczony Kawanias postanawia odizolować się od świata i przyjąć posadę latarnika. Przez następne lata jedynym urozmaiceniem jego samotnej egzystencji jest studiowanie podręczników kryminologii. Pewnego dnia w jego latarni pojawia się inspektor Marac, bezskutecznie tropiący groźnego przestępcę. Niegdysiejszy kasjer bankowy proponuje inspektorowi tymczasową zamianę ról. Zostawia Maraca w latarni, a sam postanawia sprawdzić w praktyce wiedzę nabytą z książek.