Uznany niemiecki reżyser i dramaturg, urodzony oraz wychowany w NRD, Thomas Heise, w eseju filmowym pokazuje nam dzieje swojej rodziny. Poprzez umiejętne połączenie tego, co osobiste z tym, co historyczne, oglądamy równocześnie historię Niemiec XX wieku. Film jest rodzajem medytacji nad upływającym czasem i dziejami kilku generacji niemieckich intelektualistów. W końcowej części filmu docieramy do czasów obalenia muru berlińskiego. Zadajemy sobie dręczące pytanie: jaką ta historia zwiastuje przyszłość. Heise, poprzez listy i pamiętniki rodzinne (ojciec był akademikiem w NRD, a dziadek krytykiem literackim), wspomina swoje żydowskie korzenie oraz doświadczenie przez jego przodków antysemityzmu w czasach nazizmu oraz w NRD. Pozbawiony uczuć, chłodny głos reżysera czytający dokumenty rodzinne i urzędowe robi piorunujące wrażenie w zestawieniu z monochromatycznymi obrazami przestrzeni – porzuconych budynków czy linii kolejowych. W długim ujęciu obserwujemy dokument urzędowy – listę Żydów przeznaczonych do wywózki z Berlina dzień po dniu w 1940 roku – podczas gdy Heise czyta korespondencję rodzinną, która staje się z biegiem czasu coraz bardziej dramatyczna. Momentami film można odbierać podobnie jak „Shoah” Claude’a Lanzmanna, ale w tym wypadku nie widzimy ludzi i ich twarzy, tylko wymowne tło tamtych wydarzeń: przedmioty i dokumenty z nimi związane. Odczytywane listy uzmysławiają tragizm tych historii, ale i poczucie humoru ich bohaterów. „Nie bądź tak tragiczny, nie bądź tak cholernie niemiecki” – pisze babcia do dziadka reżysera. On sam pokazuje nam resztki dziejów rodzinny, pozwalających odczuć ówczesną niepewność przyszłości i odzwierciedlających historię Niemiec. 

Opis organizatora

In “Heimat is a Space in Time” Heise examines nearly 100 years of German history through the prism of his own complex genealogy, drawing on letters, diaries and other documents from throughout the 20th century. His essay-film holds the personal and the historical in elegant balance, revealing how all families are subject to forces beyond their control. Rather than lean on archival footage, Heise and his cinematographer, Stefan Neuberger set these words against impeccably framed, mostly black-and-white landscapes. Starting with World War I and progressing through the horrors of World War II, life in East Germany under the Stasi and the fall of the Berlin Wall, “Heimat Is a Space in Time” reflects on history through a family that’s ordinary in many respects but also has a strong vein of intellectualism running through it — and, most helpfully, a lot of documentation for Heise to draw on.