W objęciach charlestona

reż.: Jean Renoir; scen.: Pierre Lestringuez; zdj.: Jean Bachelet

obsada: Catherine Hessling  (tancerka), Johnny Huggins (naukowiec), Pierre Braunberger (anioł), Pierre Lestringuez (anioł), Jean Renoir (anioł), André Cerf (anioł)

(Sur un air de Charleston)
(Néo-Film, Francja, 1927)

DCP, 24’; cz.-b.; plansze: FR, napisy: PL, EN

Jest 2028 rok. Zniszczona wojną Europa legła w gruzach. Do Paryża przybywa badacz z Afryki. Spotyka skąpo ubraną dziewczynę i dziwaczną małpę. Dziewczyna zaczyna tańczyć. Szybko spotkanie nieznajomych przeradza się w lekcję charlestona.

Jeden z najbardziej zaskakujących obrazów w filmografii Jeana Renoira. Ten krótkometrażowy film science fiction, na dodatek taneczny, zakończył okres kina eksperymentalnego w twórczości reżysera. Renoir nigdy nie odpowiedział na pytanie, dlaczego go zrealizował. Podobno stało się to za namową Catherine Hessling (życiowej partnerki reżysera), która w jednym z wywiadów powiedziała, że najbardziej lubi jeździć konno i tańczyć. Ciało Hessling, choć czasem zbyt uwodzicielskie, a czasem może lekko niezdarne, jest w filmie Renoira niezwykle materialne, widoczne (w przeciwieństwie chociażby do Loïe Fuller, która ciało zasłaniała płachtami materiałów).   

Czy Renoir proponuje wizję odwróconego świata, czy komentuje postkolonialną rzeczywistość? Film jest pełen sprzeczności. Charleston, którego rytm ma korzenie w Afryce Zachodniej, tu jest rdzennym tańcem francuskim. Afryka zaś – najlepiej rozwijającym się pod względem technologii kontynentem, podczas gdy w Paryżu przetrwała tylko porozumiewająca się za pomocą gestu dziewczyna w stroju tubylca i… małpa. Uwagę zwracają kontrapunkty czerni i bieli (biała twarz aktorki z ustami zaznaczonymi czarną pomadką, czarna twarz aktora z pomalowanymi na biało wargami) oraz negatywowe zdjęcia. Renoir bawi się językiem kina i techniką. W jednym z ujęć puszcza oko do widza, łamiąc francuski symbol: wieżę Eiffla. Jego samego zaś można dostrzec jako jednego z sześciu aniołów. (KB)

As przestworzy

reż.: Richard Norman; scen.: Richard E. Norman

obsada: Lawrence Criner (kapitan Billy Stokes), Kathryn Boyd (Ruth Sawtelle), Boise De Legge (Blair Kimball), Harold Platts (Finley Tucker), Lions Daniels (Jed Splivins), George Colvin (Thomas Sawtelle)

(The Flying Ace)
(Norman Film Manufacturing Company, USA, 1926)

DCP, 65’; cz.-b.; plansze: EN, napisy: PL

Kapitan lotnictwa Billy Stokes po powrocie z frontu I wojny światowej wznawia pracę detektywa kolejowego. Jego pierwszym zadaniem jest odnalezienie zaginionego skarbnika i torby z wypłatami dla pracowników kolei. Stokes podejrzewa o kradzież pilota Finleya Tuckera i rusza za nim w lotniczy pościg…

Lata 20. XX wieku to czas, gdy w Hollywood rzadko zatrudniano czarnoskórych aktorów. Role im przeznaczone grali biali aktorzy w makijażu zwanym „blackface”. Nie oznaczało to jednak, że kino Czarnych Amerykanów nie wytworzyło się w innych ośrodkach. Jednym z jego prekursorów był biały filmowiec Richard E. Norman, który założył studio produkcyjne na Florydzie. Chociaż był mocno zaangażowany w problemy rasowe trawiące kraj, jako biznesmen dostrzegał także spory potencjalny rynek dla swoich filmów. W czasie wielkiej migracji w latach 1915–1930, kiedy to ponad 1,3 mln czarnoskórych osób opuściło południowe stany i zaczęło osiedlać się w miastach na północy kraju, stało się jasne, że są oni nowym typem publiczności kinowej, wymagającej bliskich im filmów. Norman postanowił im je zaprezentować. 

As przestworzy był filmem niskobudżetowym. Samoloty pokazywane w obrazie to tak naprawdę jedna makieta samolotu sfilmowana pod różnymi kątami, a wszystkie sceny w powietrzu zaaranżowano na ziemi. Obraz okazał się sporym sukcesem. Był dla Czarnych Amerykanów dokładnie tym, czym być powinien – idealnym światem, w który można było uciec: bez problemów na tle rasowym i z głównym bohaterem, który jest pilotem wojskowym (do 1940 roku osoby czarnoskóre nie mogły pilotować wojskowych samolotów). (GR)

Zakup biletu: