Dlaczego świat, którego zasady opierają się o empatię, tolerancję i równość, jest jednocześnie azylem dla ksenofobicznych albo zachowawczych postaw?

O „The Square” (reż. Ruben Östlund) pisało się, że to odbicie lustrzane rozwiniętych europejskich społeczeństw. Filmowy bohater Christian jest dyrektorem muzeum sztuki nowoczesnej. Ma bardzo wysoką pozycję społeczną, nie można mu też odmówić urody i inteligencji. Pytanie czy w ogóle cokolwiek można mu zarzucić? Jest on przedstawicielem swojej grupy społecznej, w której bycie poprawnym jest najważniejsze. Jednocześnie są to warunki cieplarniane dla rozwoju poczucia wyższości i pogardy dla inności.

Östlund zastanawia się nad tym, jednak nie popada w moralizatorstwo, być może dlatego, że nie tylko Christian, ale my wszyscy utknęliśmy w tym punkcie. Żyjąc w bogatym społeczeństwie, pielęgnując w sobie wrażliwość i troskę o otoczenie, w sposób niepostrzeżony zamykamy się w bańce.

„The Square” opowiada o tym jak trudnym zadaniem jest miłowanie bliźniego i jak łatwo wplątujemy się w niekończącą się walkę z innymi o dominację. Sytuacja może w każdej chwili się odwrócić. Kiedy Christian występuje w roli obrońcy nieznajomej kobiety, traci w tym momencie portfel i z bohatera, wybawcy staje się naiwną i pozbawioną godności ofiarą. W misternie utkanym dziele Östlunda obserwujemy tę dynamikę w każdej kolejnej scenie w coraz to nowym wydaniu. Bierze on na warsztat to, co już wydawałoby się nieraz przerabialiśmy: stosunek do emigrantów, kobiet, dzieci, osób chorych, zwierząt. Ową dynamikę zauważa także tam, gdzie rzadziej patrzymy –  wobec osób na niższych stanowiskach lub mniej atrakcyjnych fizycznie. W końcu dajemy się przekonać, że jest to gra, w którą gramy cały czas. 

Gościem po filmie będzie psychoanalityczka Beata Maciejewska-Sobczak, a dyskusję poprowadzi filmoznawca i filozof Kuba Mikurda.

Cykl jest organizowany we współpracy z Polskim Towarzystwem Psychoterapii Psychoanalitycznej.

13.05 | 18:00 The Square (reż. Ruben Östlund), Szwecja, Niemcy, Francja, Dania 2017