Przez długie lata Walerian Borowczyk był twórcą zapomnianym i niemalże nieobecnym w polskiej kinematografii. Jego wysmakowane plastycznie, przeestetyzowane filmy erotyczne, w oczach rodzimych krytyków, nie zasługiwały na większą uwagę.

Inaczej rzecz miała się z realizowanymi przez niego filmami animowanymi, zaliczanymi do najwybitniejszych osiągnięć w tej dziedzinie. Wraz z Janem Lenicą dokonał swoistej rewolucji w tym gatunku, wypracowując autorski styl i eksperymentując z nowymi technikami realizacji obrazu filmowego. Wyprodukowane w tamtym okresie dzieła zachwycają surrealistycznym czarnym humorem, ironią i groteską. Dziś twórczość Borowczyka przeżywa swoisty renesans. Filmy reżysera, uznawanego za ‘pioniera artystycznego filmu erotycznego’, sukcesywnie zjednują sobie coraz liczniejsze grono fanów. Być może to, co najbardziej interesuje współczesną widownię to sposób, w jaki autor podchodzi do zagadnienia moralności, odrzucając wszelkie tabu, wszystko co mogło ograniczyć wolność i szczęście mężczyzn i kobiet, traktując przyjemność i pożądanie jako podstawowe siły życia. Z okazji 90. rocznicy urodzin Waleriana Borowczyka, kino Iluzjon przypomni najznamienitsze dzieła tego wielkiego artysty–wizjonera. W przeglądzie twórczości reżysera, który odbędzie się w terminie 2 - 20 września przypomnimy współtworzone z Janem Lenicą filmy krótkometrażowe takie jak: "Nagrodzone uczucia", "Dom" czy surrealistyczną animację: "Był sobie raz…". W programie nie zabraknie również najbardziej głośnych obrazów reżysera, otoczonych aurą skandalu: "Dziejów grzechu", "Bestii" oraz "Goto – wyspa miłości".

„Erotyzm jest w ogóle esencją kina, jest samym kinem, tym co jest w nim głównie, co jest w nim zawsze” – z tezą Zygmunta Kałużyńskiego można się zgadzać lub nie, jednak znakomicie pasuje ona do dzieł Waleriana Borowczyka, którego wyrafinowany styl plastyczny służył przede wszystkim do ukazania na ekranie piękna kobiecego ciała. Temu celowi poświęcił swą bardzo kontrowersyjną twórczość fabularną. Okres ten poprzedzony był jednak znaczącymi dokonaniami w filmie animowanym.

Urodzony 2 września 1923 roku w Kwilczu, studiował w latach 1946-51 malarstwo i litografię w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Już w okresie studiów tworzył plakaty filmowe i teatralne, realizował też krótkie filmy amatorskie animowane na taśmie 8 i 16 mm. W latach 1946-54 powstało kilka eksperymentalnych filmów wykorzystujących zarówno aktorów jak i technikę animacji, m.in. „Sierpień”, „Strip Tease”, „Sztandar Młodych”, „Magik”, „Głowa”, „Tłum”, „Żywe fotografie”. W 1954 roku po raz pierwszy wyjechał do Francji gdzie nakręcił film „Atelier de Ferdinand Léger”. Rok później w Polsce zrealizował aktorski film „Jesień”. Od 1957 roku powstały najsłynniejsze jego filmy animowane zrealizowane wspólnie z Janem Lenicą – „Był sobie raz...” (Złoty Lew na MFF w Wenecji), „Nagrodzone uczucia”, „Dom” (Grand Prix na EXPO`58 w Brukseli) i „Szkoła”. W 1959 roku Borowczyk zamieszkał we Francji, gdzie realizował filmy krótkometrażowe, m.in.: „Les Jeux des Anges”, „Le Dictionnaire de Joachim”, „Gavotte”.

Wraz z Janem Lenicą Borowczyk zaliczany jest do najwybitniejszych twórców filmowej animacji tamtego pokolenia. Światową sławę zawdzięczają obaj indywidualnemu, autorskiemu stylowi, jaki stworzyli w filmie animowanym – zarówno nowym technikom (wycinanki), jak i treściom, które nasycone były surrealistycznym, czarnym humorem, ironią i groteską. W 1967 roku wszedł na ekrany pierwszy pełnometrażowy animowany film Borowczyka „Théâtre de monsieur et madame Kabal” („Teatr państwa Kabal”), nad którym pracował prawie 6 lat. Tym obrazem zakończył pełen sukcesów okres pracy nad filmem animowanym.

Kolejne filmy fabularne były już filmami aktorskimi. Począwszy od „Blanche” (1968, adaptacja „Mazepy” Słowackiego) reżyser zadziwił wszystkich wybujałą erotyką jaka zaczęła charakteryzować jego filmy. Film „Goto, wyspa miłości” (1968) przyjęto jeszcze dość entuzjastycznie, dopatrując się w nim wieloznaczności politycznej. Choć następne filmy zaliczano już wyłącznie do nurtu kina erotycznego, dość popularnego wtedy we Francji, to miał w tym kraju Borowczyk jeszcze wielu zwolenników, którzy podziwiali jego plastyczne wyrafinowanie i odwagę w odrzuceniu tradycyjnej moralności. W swych niemoralnych opowieściach był wrażliwym malarzem kobiecego ciała, wyrafinowany smak służył mu przede wszystkim do ukazania jego urody.

W Polsce, poza „Dziejami grzechu” (1975), filmy Borowczyka nie były znane, żaden nie pojawił się na ekranach ani w 70. ani 80. latach. Dopiero w 1992 r. prywatny dystrybutor wprowadził na nasze ekrany dwa filmy: „Opowieści niemoralne” (1974) i „Bestię” (1975).