Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny zaprasza na nowy cykl „Filmowa Odrzania. «Ziemie Odzyskane»” na ekranie”, który rozpocznie się 8 maja, w 80. rocznicę zakończenia II Wojny Światowej. Cykl podzielony na 10 bloków tematycznych rozpocznie pokaz filmów „Nikt nie woła” w reż. Kazimierza Kutza z 1960 roku i „Rok spokojnego słońca” w reż. Krzysztofa Zanussiego 1984. Pokazom filmów w kinie Iluzjon towarzyszyć będą spotkania
W 80-lecie zakończenia II wojny światowej przyglądamy się jednej z najważniejszych jej konsekwencji dla Polski – przyłączeniu poniemieckich ziem na zachodzie i północy kraju. Przez lata słabo eksplorowany w rodzimej kulturze, temat „Ziem Odzyskanych” powraca w ostatnich latach w licznych reportażach i pracach akademickich, a kolejni autorzy szukają alternatywy dla skompromitowanej propagandowej nazwy z okresu PRL-u, pisząc o poniemieckim (Karolina Kuszyk), Niedopolsce (Sławomir Sochaj) czy właśnie Odrzanii (Zbigniew Rokita), której filmowy portret chcielibyśmy odnaleźć.
Warto bowiem przyjrzeć się temu tematowi także przez pryzmat polskiego kina, które zwłaszcza w latach 60. chętnie wracało do lat 1945–1947, kiedy to nowe terytoria zostały wchłaniane do odradzającego się państwa polskiego i na różne sposoby zagospodarowywane. Niejednokrotnie wpisywały się one w potrzeby polityki historycznej tego okresu, często jednak ich twórcom udało się także uchwycić dylematy, trudności i niebezpieczeństwa towarzyszące przybyszom na nowe ziemie. W efekcie powstał szereg niezwykłych dzieł rozgrywających się głównie w scenerii Dolnego Śląska, Pomorza czy Mazur, które możemy potraktować jako szczególny nurt polskiego kina. Nurt bardzo różnorodny, bo rozciągający się od lat 50. aż po współczesność, obejmujący zarówno uznane, kultowe filmy, które jak i warte odkrycia perełki, reprezentowany przez kino artystyczne, ale też popularne gatunki, takie jak kino wojenne, melodramat, komedia, a nawet osadzone w realiach polskiego „dzikiego zachodu” specyficzne odmiany westernu. Wszystkie one tworzą niezwykły, domagający się dzisiaj ponownej dyskusji fragment historii polskiego kina, ale także głos w dyskusji na temat kluczowego momentu we współczesnej historii Polski.
Kuratorem cyklu jest filmoznawca, redaktor naczelny pisma „Ekrany” Miłosz Stelmach.
Wstęp
Ze względu na edukacyjny charakter cyklu wstęp na pokazy jest wolny.
Miejsce
Kino Iluzjon, ul Narbutta 50a – bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie kina w dniu pokazu

projekcje w ramach cyklu
04.06.2025, godz 18:30
Sala Stolica
Wdowa
Trzy kobiety
Pierwszy dzień wolności
![]() ![]() |
|
05.06.2025, godz 18:00
Sala Stolica
Skąpani w ogniu
Pułapka
![]() ![]() ![]() |
|
10.06.2025, godz 18:00
Sala Mała Czarna
Agnieszka 46
Grzech Antoniego Grudy
![]() ![]() |
|
23.06.2025, godz 18:00
Sala Stolica
Róża
Azyl
![]() ![]() ![]() |
|
26.06.2025, godz 18:00
Sala Mała Czarna
Odjazd
Album polski
![]() ![]() ![]() |
|
27.06.2025, godz 18:00
Sala Stolica
Sami swoi
Rzeczpospolita babska
![]() ![]() ![]() |
|
28.06.2025, godz 18:00
Sala Stolica
Blaszany bębenek
Wojenne dzieciństwo
![]() ![]() ![]() |