Derek Jarman swoją twórczość poświęcił walce o prawo do queerowego pożądania, wyrażanego jawnie i bezkompromisowo estetyzowanego. Jego sztuka i życie przeplatały się ze sobą, stając się aktem oporu przeciwko homofobii brytyjskiego społeczeństwa. Jak pisał w książce "Na własne ryzyko": "Kiedy zaczynasz mówić, potwierdzasz, że żyjesz".

Z okazji miesiąca dumy i ukazania się polskiego tłumaczenia brawurowej książki „Na własne ryzyko” wraz z Filmoteką Narodową - Instytutem Audiowizualnym zapraszamy na pokaz filmu ''Caravaggio'', po którym odbędzie się rozmowa o twórczości filmowej i literackiej Jarmana.

30 czerwca | 18:00 | ''Caravaggio'' reż. Derek Jarman, Wielka Brytania, 1986, 93 min.
Spotkanie z tłumaczem książki Jarmana "Na własne ryzyko" Pawłem Świerczkiem oraz prof. Małgorzatą Radkiewicz poprowadzi Mateusz Gajda (FINA).

• O filmie:

''Caravaggio'' 1986, reż. Derek Jarman – portret włoskiego artysty barokowego w reżyserii Dereka Jarmana ukazuje malarza przy pracy z modelami wywodzącymi się z rzymskich grup wykluczonych.

Film skupia się na relacji Caravaggia (Nigel Terry) z Ranucciem (Sean Bean) i Leną (Tilda Swinton, muza reżysera). To prawdopodobnie najbardziej głównonurtowy projekt w dorobku Jarmana, jednocześnie rozwijający jego twórcze obsesje: przemocy, seksualności oraz relacji między filmem a malarstwem. Tym samym rozwija projekt queerowania historii w kinie, tak bliski Jarmanowi.

Formalnie ekstrawagancki film biograficzny malarza Caravaggia zaczyna się na łożu śmierci – mistrz włoskiego baroku wspomina swoją karierę i życie miłosne, co rezonuje z eseistycznym podsumowaniem, którego Derek Jarman dokonał w książce "Na własne ryzyko".

• O książce:

''Na własne ryzyko'' Dereka Jarmana to esej o walce o emancypację społeczności LGBT+ Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej. Autor podejmuje próbę napisania najnowszej historii nienormatywnej seksualności, a do zadania podchodzi z właściwą sobie postmodernistyczną wrażliwością. Łączy autoetnogragficzną perspektywę z erudycją kulturową i polityczną, popartą szeroko zakrojonymi badaniami archiwalnymi. Na kolejnych stronach eseju Jarman przywołuje własne doświadczenia, ważne wydarzenia polityczne, dziennikarskie komentarze, a nawet homofobiczne treści z podręczników szkolnych. Na własne ryzyko wpisuje się w strategię oporu przeciwko wymazywaniu osób queerowych z historiografii i queerowości z biografii, którą Jarman podejmował zarówno w swoich tekstach, jak i filmach.

Derek Jarman (1942–1994) – brytyjski twórca awangardowy: reżyser filmowy, scenograf malarz, pisarz i ogrodnik; działacz ruchu na rzecz równouprawnienia osób LGBT. Był jednym z pionierów New Queer Cinema i filmowego postmodernizmu.

Prof. dr hab. Małgorzata Radkiewicz – filmoznawczyni, pracuje w Instytucie Sztuk Audiowizualnych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Prowadzi badania nad twórczością kobiet w kinie, fotografii i sztuce, o której pisała między innymi w książce „Władczynie spojrzenia. Teoria filmu a praktyka reżyserek i artystek” (2010). Autorka m.in. książek "Derek Jarman - portret indywidualisty" (2003), „Oblicza kina queer” (2014) i „Refleksje zza kamery. Reżyserki o kinie i formie filmowej” (2022).

Paweł Świerczek – tłumacz, performer, dramaturg organizator kultury, aktywista (neuro)queerowy. Ukończył kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach (2012) oraz Laboratorium Nowych Praktyk Teatralnych na Uniwersytecie SWPS w Warszawie (2018). Od 2017 zajmuje się dramaturgią, performansem i oraz interdyscyplinarnymi queerowymi praktykami artystycznymi. W 2018 roku założył interdyscyplinarny projekt i kolektyw Śląsk Przegięty, którego celem jest opowiadanie queerstorii Górnego Śląska oraz animacja sceny queerowej w Katowicach. Tłumacz książek Dereka Jarmana (”Chroma”, „Współczesna natura”, „Na własne ryzyko”).