"Doktor Mabuse" jest ekranizacją poczytnej powieści sensacyjnej Norberta Jacquesa. Akcja rozgrywa się na tle realiów Republiki Weimarskiej. Jej wczesny okres - okres anarchii, szalejącej inflacji i powszechnego upadku autorytetów - to idealne warunki dla działalności wszelkiego rodzaju zbrodniarzy i zwyrodnialców. Tytułowy bohater to wcielenie wszelkiego zła, a przede wszystkim niepohamowanej żądzy władzy. Aby osiągnąć swe cele Mabuse opłaca bandę morderców, złodziei, fałszerzy i wszelkiego rodzaju szumowin. W jego przestępczym arsenale jest potężna broń, którą wykorzystuje bez skrupułów - hipnoza. Dzięki niej potrafi wymuszać na swych ofiarach bezwzględne posłuszeństwo. Dla policji doktor pozostaje nieuchwytny dzięki mistrzowskim umiejętnościom wchodzenia w coraz to nowe role: od lekarza psychiatrii i szanowanego finansisty po zwykłego marynarza lub niepozornego pijaczka. Ostatecznie jednak Mabuse znajduje godnego siebie przeciwnika. Jest nim prokurator Wenk. Pasjonujący pojedynek między groźnym przestępcą a reprezentantem prawa, w mistrzowskim ujęciu Langa, stał się swego rodzaju nobilitacją gatunku.

Forma i treść zespoliła się w tym filmie niezwykle harmonijnie, również dzięki temu, że Lang nie poddał się niewolniczo konwencji i tam gdzie tego wymagała psychologia postaci, zrezygnował z efektownych rozwiązań formalnych. Kiedy w 1932 r. reżyser realizował Testament dr Mabuse nie było już wątpliwości, że adaptacja przecietnej powieści okazała się niezwykle trafnym, ale przez to i tragicznym proroctwem nieodległej przyszłości.