Żart

Czołówka

Tytuł oryg.:
Žert
Rodzaj:
Film fabularny
Kraj produkcji:
Czechosłowacja
Rok produkcji:
1969
Reżyseria:
Jaromil Jireš
Scenariusz:
Jaromil Jireš, Zdeněk Bláha, Milan Kundera
Scenografia:
Leo Karen
Montaż:
Josef Valušiak
Muzyka:
Zdeněk Pololáník, Jan Seidel, Otakar Horký, Jiří Pauer
Operator:
Jan Čuřík
Obsada:
Josef Somr, Věra Křesadlová, Jaroslava Obermaierová, Jaromír Hanzlík, Michal Pavlata
Czas trwania:
80 min.

Opis filmu

Adaptacja słynnej powieści Milana Kundery z 1967 roku. Głównym bohaterem jest Ludvík Jahn, naukowiec, który w latach 50. został wyrzucony z uniwersytetu i z partii z powodu niewinnego, niepoprawnego politycznie żartu, jaki wysłał koleżance. Po latach mężczyzna powraca do rodzinnego miasta, gdzie spotyka Helenę, jak się okazuje – żonę Pavla, który kiedyś dołączył do nagonki na bohatera. Ludvík postanawia zemścić się na byłym koledze i uwieść jego partnerkę…

„Żart” trafił na ekrany czechosłowackich kin w 1969 roku, jednak w 1971 został wycofany z dystrybucji. Do dziś film pozostaje jednak jednym z najgłośniejszych obrazów Czechosłowackiej Nowej Fali. Jak pisała Ewa Ciszewska, „Niewątpliwie «Żart» jest jednym z najbardziej gorzkich filmów powstałych w latach 60. – ocena Kundery i Jireša dotycząca dwóch dekad powojennych cechuje się ostrym krytycyzmem i jest wyrazem zwątpienia, czy ci, którzy doświadczyli «piekielnej niemoralności» systemu komunistycznego, mogą w sobie zachować dobro, wiarę i prostotę, ludzkie odruchy. «Żart» jest wyrazem krytycznego stosunku względem nieudanych rozliczeń ze zbrodniami lat pięćdziesiątych. Okazuje się, że usłużni piewcy aktualnej władzy zawsze znajdą swoje miejsce w systemie” (E. Ciszewska, Folklor w służbie komunizmu. Żart Milana Kundery w adaptacji Jaromila Jireša [w:] Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury).

Oceń film