Adrema – szybka obsługa wysyłek

(Adrema regelt den Versand)

Niemcy, lata 20. XX wieku, 6’

DCP, 2K, cz-b, tinta źródło: Deutsche Kinemathek 

Adrema, sprytny mały robot, słyszy wołanie o pomoc. Dochodzi ono ze stacji nadawania paczek, gdzie ludzcy pracownicy ewidentnie nie radzą sobie z nawałem pracy. Bez wahania Adrema rozwiązuje najtrudniejsze problemy logistyczne, automatyzując i robotyzując procesy. Ten animowany film reklamowy powstał w drugiej połowie lat 20. XX wieku jako reklama systemu adresującego firmy Adrema, założonej wiosną 1913 roku przez Juliusa Goldschmidta w berlińskiej dzielnicy Charlottenburg. Z rozwiązań firmy korzystały placówki pocztowe, firmy telegraficzne, banki, towarzystwa ubezpieczeniowe oraz wielkie przedsiębiorstwa przemysłowe. Produkty i reklamy Adremy docierały również do Warszawy. Styl i wysoki poziom techniki animacji wycinankowej i malowanych postaci oraz typografia przywodzą na myśl twórczość Juliusa Pinschewera.

Oprac. Elżbieta Wysocka-Koerber

Koko chemik

(Chemical Ko-Ko)

reż. Dave Fleischer

USA 1929, 9’ 

prod. Inkwell Studios

DCP źródło: EYE Filmmuseum

Naukowiec w laboratorium wynajduje miksturę, która powoduje różne transformacje, zmienia kolory i proporcje. Powstały z atramentu i ożywiony przez niego klaun Koko testuje płyn na animowanych zwierzętach, łącznie ze swym kompanem, psem Fitzem. Film zamykający słynną niemą serię „Z kałamarza" („Out of the Inkwell", 1918–1929), wspólne dzieło amerykańskich pionierów animacji, braci Maxa i Dave’a Fleischerów. Efektownie łącząca sceny aktorskie z animacją wykorzystywała ich przełomowy dla rozwoju gatunku wynalazek, czyli rotoskopię, tylną projekcję zapewniającą rysunkowym produkcjom nieosiągalną wcześniej płynność. Klaun Koko to pierwszy i najważniejszy bohater serii, a wszystkie jej części łączy motyw jego buntu wobec swego (s)twórcy.

Uwaga: Film zawiera scenę przedstawiającą gest o charakterze rasistowskim. Zdecydowaliśmy się na jego pokazanie ze względu na wartość artystyczną i historyczną dzieła, jednak jesteśmy świadomi, że może on być odebrany jako obraźliwy. Gest ten nie odzwierciedla poglądów organizatorów. Prosimy widzów o odbiór tej sceny w kontekście całości filmu oraz czasu, w którym powstał. 

Oprac. Katarzyna Wajda

Nowa bakteria

(Il bacillo della debolezza)

reż. nieznany

obsada: Lorenzo Soderini, Giuseppe Gambardella

Włochy 1912, 6’   

prod. Societa Italiana Cines

DCP źródło: EYE Filmmuseum

Nowa bakteria dowodzi, że szaleni wynalazcy nie muszą być mroczni. Bohaterem filmu jest profesor, który tworzy preparat posiadający moc odbierania siły fizycznej. Opuszcza więc swoje laboratorium i sieje chaos – nie po to jednak, by przejąć władzę i popełniać przestępstwa, a dla samej radości czynienia psot. Ta włoska komedia wprowadza również interesujący kontekst historyczny, ukazując wykorzystywanie zwierząt w medycynie. Tutaj profesor przygotowuje swój preparat dzięki eksperymentom przeprowadzanym na ośle. Kopia filmu powstała na podstawie odrestaurowanej taśmy nitro, którą znaleziono w kolekcji Desmet.

Oprac. Marta Stańczyk

Policja w roku 2000

(La police en l'an 2000)

reż. nieznany

obsada: Marcel Fabre, Eugene Breon, Clement Mégé

Francja 1910, 5’ 

prod. Gaumont

DCP (SD), cz-b źródło: EYE Filmmuseum

Zanim jeszcze zbiorową wyobraźnię zdominowali superbohaterowie, Gaumont w przestworzach umieścił policjantów. Bohaterami filmu jest grupa stróżów prawa – jak to tradycyjnie bywa w komediach slapstickowych. Film jednak pokazuje, jak ich praca będzie wyglądać w nowym millenium: będą latać sterowcem nad miastem, skąd mają najlepszy punkt obserwacyjny, i za pomocą specjalnego chwytaka będą wyłapywać kryminalistów. Dzięki temu za kratki trafiają złodzieje różnej maści i gatunków. W tej futurystycznej komedii do technologii przyszłości podchodzi się z optymizmem, jednak dekady później, dawno przekroczywszy rok 2000, widzowie filmu mogą mieć skojarzenia z narzędziami nadzoru, które mogą zapewniać bezpieczeństwo, ale również służyć kontroli.

Oprac. Marta Stańczyk

Dziki lokator

(A Wild Roomer)

reż. Charles R. Bowers, Harold L. Muller, scen. Charles R. Bowers, Harold L. Muller, Ted Sears

obsada: Charles R. Bowers

USA 1926, 26’ 

prod. Bowers Comedy Corporation

DCP źródło: FPA France

Młody wynalazca Charley, którego innowacyjne pomysły często utrudniają życie innym mieszkańcom pensjonatu, staje przed wielką szansą, kiedy dziadek w testamencie zapisuje mu cały majątek. Jest jednak warunek: w ciągu 48 godzin Charley musi przekonująco zademonstrować rodzinie działanie maszyny, której plany pokazywał zmarłemu. W przeciwnym razie wszystko dostanie wuj bohatera. Szalona, pełna gagów i trików, wykorzystująca elementy animacji slapstickowa komedia. Autorskie dzieło Charlesa R. Bowersa – przez dekady zapomnianego, a dziś odkrywanego wszechstronnego filmowca i rysownika – łączy fascynację technologią z lirycznym surrealizmem. Filmowe świadectwo niezwykłej wyobraźni twórcy i ówczesnych możliwości technicznych kina.

Oprac. Katarzyna Wajda