Szaflarska. Inny świat – retrospektywa twórczości
Danuta Szaflarska (1915–2017), jedna z najbardziej znanych i lubianych polskich aktorek filmowych i teatralnych, wzbudzała powszechny podziw nie tylko dzięki swoim kreacjom aktorskim, lecz przede wszystkim skalą aktywności zawodowej. W ostatnich kilkunastu latach obserwowaliśmy jej wielki filmowy comeback, artystka była też stale obecna na deskach teatralnych. Wielu reżyserów już na etapie scenariuszy tworzyło postaci z myślą właśnie o niej – najlepszym przykładem jest długoletnia współpraca aktorki z Dorotą Kędzierzawską. Niezapomniana kreacja Szaflarskiej w „Pora umierać” (2007) została nagrodzona Złotą Kaczką, Orłem oraz nagrodą za pierwszoplanową rolę na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Danuta Szaflarska ukończyła Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej. Debiutowała w Wilnie, grając do 1941 r. w Teatrze na Pohulance. Po zajęciu Litwy przez Niemców, będąc już w Warszawie, zaangażowała się w działalność Teatru Podziemnego i Teatru Frontowego AK. Tuż po wojnie Szaflarska zadebiutowała w filmie „Dwie godziny” (1946) Stanisława Wohla i Józefa Wyszomirskiego. W tym samym roku zagrała u boku Jerzego Duszyńskiego w „Zakazanych piosenkach” Leonarda Buczkowskiego. Rola przyniosła jej wielką popularność, otwierając drzwi do kariery filmowej. W 1948 r. Buczkowski zaprosił ją do udziału w swojej kolejnej produkcji ‒ filmie „Skarb”, w którym ponownie wystąpiła z Jerzym Duszyńskim, zapewniając sobie pozycję prawdziwej gwiazdy filmowej i pierwszej amantki odradzającej się kinematografii. W następnych latach wystąpiła w kilkudziesięciu filmach, m.in. w „Dziś w nocy umrze miasto” Rybkowskiego i „Ludziach z pociągu” Kutza (oba z 1961 r.) oraz „Głosie z tamtego świata” (1962) Różewicza. Równolegle występowała w teatrze Erwina Axera. Od lat 80. wcielała się w postaci starszych kobiet, ciepłych i opiekuńczych, obdarzonych życiową mądrością, powściągliwością i dystansem do świata. Wystąpiła u Konwickiego w „Dolinie Issy” (1982), w „Księdze wielkich życzeń” (1997) Kryńskiego, „Tygodniu z życia mężczyzny” (1999) Stuhra, „Żółtym szaliku” (2000) Morgensterna. Portrety bohaterek konfrontujących swój los z fenomenem zła stworzyła w „Korczaku” (1990) Wajdy, a także dwóch filmach Doroty Kędzierzawskiej, „Diabły, diabły” (1991) i „Nic” (1998), oraz w dramacie „Pożegnanie z Marią” (1993) w reż. Filipa Zylbera, zrealizowanym na podstawie prozy Tadeusza Borowskiego. Wystąpiła też w roli babci Janosika w filmie i serialu Kasi Adamik i Agnieszki Holland „Janosik. Prawdziwa historia” (2009). W 2012 r. Dorota Kędzierzawska i Artur Reinhart zrealizowali „Inny świat”, film dokumentalny poświęcony aktorce, która w barwny i ciekawy sposób opowiedziała o czasach swojego dzieciństwa, młodości i początkach aktorskiej kariery. Od 2010 r. należała do zespołu TR Warszawa, z którym stworzyła m.in. spektakl „Między nami dobrze jest” (2014) w reżyserii Grzegorza Jarzyny. To znakomite i wielokrotnie nagradzane przedstawienie zostało także sfilmowane i znalazło się w regularnej dystrybucji kinowej. W 2013 r. Szaflarska otrzymała Polską Nagrodę Filmową Orły za osiągnięcia życia. Była pierwszą aktorką wyróżnioną przez Akademię w tej kategorii.
W kwietniu (1–30) zapraszamy do kina Iluzjon na retrospektywę poświęconą postaci Danuty Szaflarskiej. W programie, który zawiera 30 tytułów, znalazły się zarówno te bardziej, jak i mniej znane obrazy z jej bogatej filmografii. Przeglądowi towarzyszy wystawa fotosów, która będzie dostępna do końca miesiąca w foyer kina.
14. Święto Niemego Kina
Filmoteka Narodowa od 2003 roku organizuje w kinie Iluzjon filmowo-muzyczny festiwal „Święto Niemego Kina”. Podczas tego wydarzenia prezentujemy filmy z epoki kina niemego, z akompaniamentem muzyki (jazzowej, klasycznej, klubowej i eksperymentalnej) wykonywanej na żywo przez wybitnych polskich i zagranicznych artystów. W poprzednich edycjach festiwalu przedstawiliśmy publiczności dziesiątki unikalnych, często zupełnie nieznanych w Polsce produkcji. Pokazywane przez nas kopie filmów w większości są efektem procesu gruntownej rekonstrukcji cyfrowej i czyszczenia obrazu – wszystko po to, żeby widzowie mogli obejrzeć na ekranie materiał w najwyższej jakości. Od lat staramy się poszerzać wiedzę kinomanów, prezentując filmy z bogatego i różnorodnego dorobku światowej i rodzimej kinematografii okresu kina niemego, do których nie ma łatwego dostępu na co dzień.
Termin: 20–23 kwietnia
Szczegóły wkrótce.
15. Festiwal Filmów Szkoły Filmowej w Łodzi „Łodzią po Wiśle”
15. edycja festiwalu „Łodzią po Wiśle” odbędzie się w kinie Iluzjon w dniach 7–8 kwietnia. To coroczna prezentacja najnowszych filmów krótkometrażowych studentów Szkoły Filmowej w Łodzi. Głównym założeniem festiwalu jest promocja młodych filmowców, konfrontacja ich twórczości z szeroką publicznością oraz środowiskiem filmowym poprzez stworzenie forum do rozmowy o przyszłości polskiego kina. Najlepsze filmy konkursu wyłoni profesjonalne jury, które przyzna Grand Prix festiwalu oraz nagrody w czterech kategoriach: najlepsza etiuda fabularna, dokumentalna, animowana oraz najlepsze zdjęcia/etiuda operatorska.
Szczegóły: www.lodziapowisle.pl
Kultura Dostępna
10 złotych – tyle wystarczy, żeby raz w tygodniu zobaczyć w kinie Iluzjon najciekawsze polskie filmy ostatnich lat. W ramach programu, który jest prowadzony przez Narodowe Centrum Kultury, w każdy czwartek można obejrzeć cenione przez krytyków i nagradzane na międzynarodowych festiwalach filmy polskiej produkcji. W kwietniowym programie znajdą się:
- Plac zabaw, reż. Bartosz M. Kowalski, Polska 2016
- Smoleńsk, reż. Antoni Krauze, Polska 2016
- Kamper, reż. Łukasz Grzegorzek, Polska 2016
- Pitbull. Nowe porządki, reż. Patryk Vega, Polska 2016
Ukryte. Psychoanalityczne spotkania filmowe
Na kolejne spotkanie w ramach cyklu „Ukryte…” zapraszamy 9 kwietnia o godzinie 18.00. Projekcja filmu „Baby Bump” (2015) w reżyserii Kuby Czekaja będzie okazją do dyskusji na temat dojrzewania.
Kuba Czekaj użył różnych form filmowych, żeby widz mógł odczuć, jak to jest być chłopcem przeżywającym perypetie dojrzewania. Bez pruderii, z poczuciem humoru i zarazem prawdziwie, czy wręcz naturalistycznie, oddał sposób percepcji młodego bohatera, który metrykalnie jest jeszcze dzieckiem, ale już powoli dojrzewa i staje się kimś innym. Świat odczuć, relacji, wyobrażeń i fantazji przeżywanych pomiędzy dzieciństwem a dorosłością jest tak specyficzny, że trudno w nim czasem się odnaleźć – również nam, widzom towarzyszącym bohaterowi. Jednak film daje nam bezcenną możliwość powrotu do przeżyć z dawno zapomnianego i wypartego okresu dorastania.
Dyskusję po filmie poprowadzi krytyk filmowy Krzysztof Kwiatkowski, a gościem specjalnym będzie psychoanalityk Marcin Wiśniewski.
Cykl jest organizowany we współpracy z Polskim Towarzystwem Psychoterapii Psychoanalitycznej.
Retrokino. Filmy przedwojenne w nowej odsłonie
Dziesięć milionów klatek filmowych na dwustu kilometrach odrestaurowanych taśm – to bilans prawie siedmioletniej pracy Filmoteki Narodowej nad najstarszymi polskimi filmami fabularnymi. Przeszły one gruntowną renowację za sprawą realizowanego przez Filmotekę projektu „Nitrofilm”, którego celem była konserwacja i cyfryzacja tych bezcennych zabytków. W każdą niedzielę o godz. 16.00 prezentujemy jeden z kilku przedwojennych filmów zaplanowanych w programie, a każdy z nich w nowej jakości obrazu i dźwięku. W kwietniu zapraszamy na film „U kresu drogi” (1939) w reżyserii Michała Waszyńskiego. Przed każdym seansem wyświetlimy jeden z odcinków programu „Z miłości do kina”, w którym zdradzimy tajniki digitalizacji oraz ciekawostki dotyczące produkcji prezentowanego filmu.
Klub Seniora
Vive la France! to hasło przewodnie drugiego sezonu „Klubu Seniora” w kinie Iluzjon Filmoteki Narodowej, organizowanego pod patronatem Ambasady Francji. W ramach cyklu co miesiąc prezentujemy filmy wybitnych francuskich reżyserów, a każde ze spotkań poprzedzone jest miniwykładem, podczas którego widzowie mogą dowiedzieć się, jak powstawało prezentowane dzieło, a także co sprawiło, że jego twórcy na zawsze zapisali się na kartach historii kinematografii.
Termin: 27 kwietnia, godz. 11.00
- Zakazane zabawy (Les jeux interdits) reż. René Clément, Francja 1952
Młodzi gniewni. Młodzieżowy Klub Filmowy
MKF „Młodzi gniewni” działa w kinie Iluzjon Filmoteki Narodowej od marca 2014 roku jako cykl spotkań organizowanych z myślą o młodzieży ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Program adresowany jest do nastoletnich kinomanów zainteresowanych świadomym odbiorem sztuki filmowej i swobodną dyskusją o kinie. Prezentujemy głównie współczesne produkcje, które wyróżniają się zarówno niebanalnymi rozwiązaniami formalnymi, jak i poruszaną tematyką. Dyskusję po każdym seansie prowadzi publicystka popkulturowa – Kaja Klimek.
Termin: 4 kwietnia, godz. 18.00
- Zatrzymać (Keeper) reż. Guillaume Senez, Belgia/Szwajcaria/Francja 2015
Mały Iluzjon, czyli kino dla najmłodszych
„Mały Iluzjon” to cykl rodzinnych warsztatów dla dzieci w wieku od 2 do 7 lat. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu, a każde z nich to nowy temat i wiele niespodzianek. Za każdym razem rozpoczynamy seansem znanych polskich bajek. Podczas zabaw zapraszamy do wspólnych występów na scenie, śpiewania piosenek oraz na warsztaty plastyczne. W każdą kolejną sobotę w Iluzjonie czekać będzie na dzieci ogromny pluszowy Miś i animatorzy Misiowych Przyjaciół. Różnorodne zajęcia i dodatkowe atrakcje pozwolą spędzić sobotnie przedpołudnia w miłej i rodzinnej atmosferze. Wszystkie dzieci otrzymają Misiowy Paszport, w którym będą zbierać pieczątki za udział w zajęciach, a po zdobyciu sześciu stempelków będą mogły odebrać nagrodę od naszych partnerów z firmy Granna, wydawnictwa Nasza Księgarnia i innych przyjaciół Misia.
Cykl Oki Doki – filmy dokumentalne dla dzieci i rodziców
Filmy dokumentalne, w których głównymi bohaterami są dzieci, a wydarzenia ukazywane są z ich punktu widzenia, to wciąż rzadkość w polskich kinach. „Oki Doki” to cykl spotkań z filmami dokumentalnymi dla dzieci, na które zapraszamy również rodziców i dziadków. Chcemy, aby film stał się punktem wyjścia do wspólnych dyskusji, podczas których dzieci i dorośli będą mogli skonfrontować swoje spojrzenia na świat. Będziemy rozmawiać o sile pasji, pokonywaniu słabości i o tym, czego możemy się uczyć od siebie nawzajem. Na projekcje filmów zapraszamy dzieci w wieku 6–12 lat wraz z ich rodzicami. Młodsze dzieci, w wieku od 2 lat, będą mogły bawić się pod opieką doświadczonych animatorek we foyer kina.
Termin: 23 kwietnia, godz. 11.00
Blok: MÓJ ŚWIAT
- Odkurzacze są super (The Vacuum Kid) reż. Katharine Mahalic, USA 2011
- Było sobie drzewo (Het meisje en de boom) reż. Marleen van der Werf, Holandia 2013
- Chłopiec orzeł (Eagle Boy) reż. Gry Elisabeth Mortensen, Norwegia 2012
Bilety i rezerwacje
Filmy z archiwum Filmoteki Narodowej: 12 zł (ulgowe) i 14 zł (normalne)
Nowości: 15 zł (ulgowe) i 17 zł (normalne)
Kultura Dostępna: 10 zł
Misowe Poranki: 15 zł
Kasa kina: (22) 848 33 33; iluzjon.rezerwacje@fn.org.pl