Czołówka
- Tytuł oryg.:
- Petropolis: Aerial Perspectives on the Alberta Tar Sands
- Rodzaj:
- Film dokumentalny
- Kraj produkcji:
- Kanada
- Rok produkcji:
- 2009
- Reżyseria:
- Peter Mettler
- Producent:
- Sandy Hunter, Laura Severinac
- Operator:
- Ron Chapple, Peter Mettler
- Czas trwania:
- 43 min.
Opis filmu
Pierwsze kadry filmu nie pozostawiają wątpliwości, że znajdujemy się w jednym z tych miejsc, które zwykło się nazywać rajem na Ziemi. Krajobraz północnej Kanady widziany z lotu ptaka urzeka i oczarowuje od pierwszego ujęcia. Ten poetycki obraz okazuje się jednak pełnym ekologicznej trwogi epitafium. Wkrótce kamera kieruje się na obszar zwany Tar Sands, czyli Smoliste Piaski – drugie co do wielkości zagłębie bitumenu na świecie. W tym ogromnym kompleksie infrastruktury przemysłowej, co roku wydobywa się tony substancji, będącej mieszanką piasku, wody, gliny i ciężkiego oleju. Spektakularne formy, wyglądające na pierwszy rzut oka jak malownicze żłobienia, uformowane przez procesy geologiczne, okazują się korytami ścieków, którymi spływają brunatne strumienie. Szkielety dźwigów, pełne mulistej cieczy baseny i bryły fabrycznych kominów odsłaniają kolejne plany krajobrazu przemysłowego, który zdaje się nie mieć granic. W powietrzu unosi się atmosfera martwoty – nie widać ludzi. Wyczuwamy jednak ich obecność, odnajdujemy ją w ruchu dźwigów i pracy silników. Gdy w końcu w kadrze pojawia się człowiek – w kombinezonie, na środku pustej platformy – wygląda jak intruz. I istotnie: jego widok każe myśleć o inwazji, bezprawnym działaniu, które uderzają z kolonizatorską? bezwzględnością. Opuszczamy teren fabryki, razem z kamerą wracając na łono dziewiczej przyrody – trudno jednak cieszyć się tym uroczym widokiem ponownie. Poczucie winy miesza się z żalem bliskim żałobie. I choć pierwszy plan stanowi tu polityczna wymowa filmu (i jego inteligentne, skrupulatne wyliczanie kosztów eksploatacji piasków roponośnych), to sam twórca jest świadomy osobliwego piękna, jakie tkwi w zniszczeniu, co wzmacnia tylko jego sprzeciw wobec przemysłu wydobywczego.