Od 19 do 25 maja w ramach Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Ryszard Bolesławski, jego twórczość i jego czasy”, organizowanej przez Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie wraz z Fundacją Leona Schillera, zapraszamy do Iluzjonu na przegląd filmów tego niezwykle interesującego polskiego artysty. Przed II wojną światową filmy w reżyserii Bolesławskiego prezentowane były na ekranach całego świata, a jego spektakle zobaczyć można było na deskach teatralnych Broadwayu, West Endu, Warszawy, Moskwy czy Paryża. Ogromny talent artysty bardzo szybko zauważony został w Hollywood. Pod koniec lat 20. pracował już dla wytwórni „Pathé”, a w późniejszych latach także dla takich filmowych gigantów, jak „Columbia”, „RKO Pictures” i „MGM”. Dzięki silnej pozycji w amerykańskiej branży filmowej, którą Bolesławski osiągnął w bardzo krótkim czasie, w jego produkcjach występowały największe gwiazdy tamtego czasu, m.in. Greta Garbo, Marlene Dietrich czy Joan Crawford. Doskonale rozwijającą się karierę Polaka przerwała przedwczesna śmierć. Artysta zmarł na atak serca w 1937 roku. Cieszące się niegdyś uznaniem krytyków i wielką popularnością wśród widzów dzieła reżysera są dziś niesłusznie zapomniane, dlatego z wielką radością przypomnimy iluzjonowej publiczności takie filmy, jak: „Ogród Allaha”, „Malowana zasłona”, „Koniec pani Cheyney” czy „Cud nad Wisłą”, do którego muzykę na żywo wykona Paweł Szamburski.
„Cud nad Wisłą” reż. Ryszard Bolesławski
Plan projekcji
Wydarzeniu towarzyszy multimedialna wystawa poświęcona twórczości filmowej Ryszarda Bolesławskiego przygotowana ze zbiorów Filmoteki Narodowej.
Ryszard Bolesławski
Ryszard Bolesławski (właśc. Srzednicki) – aktor, scenarzysta, reżyser teatralny i filmowy, jeden z nielicznych Polaków, którzy zrobili reżyserską karierę w Hollywood. Urodził się w 1889 roku w Dębowej Górze koło Płocka. Od najmłodszych lat przejawiał talent aktorski, wokalny i malarski. Dzieciństwo i młodość spędził w Odessie, gdzie w okresie gimnazjalnym uczęszczał do amatorskiego zespołu teatralnego. Podczas jednego z występów dostrzegł go Konstanty Stanisławski, słynny reformator teatru, który zaprosił go na egzaminy do Moskiewskiego Teatru Artystycznego. Po kilku latach występów w teatrze, m.in. w sztukach Szekspira i Czechowa, Bolesławski zaczął reżyserować pod kierunkiem Władimira Niemirowicza-Danczenki.
W 1920 roku przyjechał do Polski. Współpracował z poznańskim Teatrem Wielkim, później przeniósł się do Warszawy, do zespołu Teatru Polskiego prowadzonego przez Arnolda Szyfmana. Z Warszawy wyjechał w połowie 1921 roku. Zanim jednak opuścił Polskę, został przydzielony – jako oficer szwoleżerów w wojnie polsko-bolszewickiej – do realizacji filmów propagandowych. Nakręcił wtedy m.in. „Bohaterstwo polskiego skauta”(1920) i „Cud nad Wisłą” (1921).
Przez kolejny rok podróżował po Europie i pracował w Paryżu, Pradze, Wiedniu, Berlinie, Kopenhadze, gdzie zetknął się z Carlem Theodorem Dreyerem i znalazł się w obsadzie jego filmu „Napiętnowani”, zrealizowanego w Niemczech. Pod koniec 1922 roku wyjechał do Nowego Jorku. W Ameryce początkowo statystował w filmach, a z czasem zajął się reżyserią i z sukcesem wystawił kilka sztuk na Broadwayu. W latach 1928-29 kierował American Laboratory Theatre – szkołą aktorską prezentującą, obok klasyki dramatu, także sztuki własnych autorów, które często on sam reżyserował. Wraz z wprowadzeniem dźwięku do filmu, zaczęła się jego kariera w Hollywood. Początkowo współpracował z wytwórniami Pathé, Columbia i RKO. Od 1932 roku związany był już stałym kontraktem z Metro Goldwyn Mayer, dla której nakręcił większość swoich filmów.
Do najważniejszych obrazów Bolesławskiego należą: „Uciekinierzy” (1934), „Ludzie w bieli” (1934), „Malowana zasłona” (1934), „Zapomniany człowiek” (1935). Kasowym i artystycznym sukcesem okazały się dwa inne jego dzieła: „Clive z Indii” (gościnnie zrealizowany dla wytwórni 20th Century w roku 1935) oraz „Teodora robi karierę” (wyprodukowany przez Columbię w 1936 r.). Także w 1936 roku zrealizował wielkie ekranowe widowisko pt. „Ogród Allaha”, z kolorowymi zdjęciami, za które film został uhonorowany Oscarem.
Ryszard Bolesławski
Bolesławski był również autorem cenionych artykułów teoretycznych oraz kilku książek, w tym m.in. podręcznika gry aktorskiej „Aktorstwo. Pierwsze sześć lekcji” (1933) oraz dwóch tomów wspomnień z okresu I wojny światowej – „Szlakiem ułanów” oraz „Lance w dół” (1932). Zmarł w wieku 48 lat na atak serca, w trakcie końcowej fazy pracy nad filmem „Koniec pani Cheyney” (1937).
Rezerwacje
Kasa kina: (22) 848 33 33; iluzjon.rezerwacje@fn.org.pl